Ադրբեջանը չի հանդարտվում. Հարձակում-հետ շպրտում քրոնիկ վիճակ
Գիշերը ժամից 03:40-ից սրվել է իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին: Հայաստանի Զինված ուժերի դիրքապահները նկատել են հակառակորդի շարժ։ «Անցնելով շրջանաձև պաշտպանության, հայկական ստորաբաժանումները կանխել են հակառակորդի դիվերսիոն ներթափանցման փորձը», հաղորդում է Պաշտպանության նախարարության խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը՝ հավելելով, որ «թեժ մարտից հետո հակառակորդը, կորուստներ կրելով, հետ է շպրտվել»։
Այնուհետև ադրբեջանական ստորաբաժանումները ժամը 05:20-ին սկսել են հրետակոծել Այգեպար և Մովսես գյուղերը՝ կիրառելով ականանետ և Դ-30 հաուբից: Կրակը այս պահին էլ շարունակվում է», - գրում է խոսնակը Ֆեյսբուքում: ՀՀ Պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանը կապ է հաստատել ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ, դեսպան Անջեյ Կասպրշչիկի հետ։ Դավիթ Տոնոյանը ներկայացրել է ժամը 03:40-ից ՀՀ պետական սահմանին ստեղծված իրավիճակը, նշել, որ ադրբեջանական կողմն ունի բազմաթիվ վիրավորներ և զոհեր։ Պաշտպանության նախարարը տեղեկացրել է, որ ՀՀ սահմանների նկատմամբ ադրբեջանական կողմի ոտնձգությունները բոլոր առկա ուժերով և միջոցներով տապալվում են։
Այսպես, չնայած արդեն 4 օր միջազգային հանրության կողմից կոչերին՝ խստորեն պահպանել հրադադարի ռեժիմը՝ Ադրբեջանը չի հանդարտվում: Նախորդ օրերին հայկական կողմի տված ջախջախիչ պատասխանների արդյունքում ունեցած կորուստներից Ադրբեջանը չի հանդարտվում:
Ադրբեջանի կեցվածքն ուղղակի արհամարհանք է միջազգային հանրության կոչերին ի պատասխան:
Եվրախորհրդարանի սոցիալ-դեմոկրատական խմբակցությունը (S&D) թվիթերյան գրառմամբ անդրադարձել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակին: «Կոչ ենք անում Ադրբեջանին և Հայաստանին անհապաղ հրադադար հաստատել և հակամարտությունը լուծել խաղաղ ճանապարհով՝ հիմնվելով ԵԱՀԿ 2009թ. հիմնական սկզբունքների, ուժի չկիրառման, տարածքային ամբողջականության, հավասար իրավունքների և ժողովուրդների ինքնորոշման վրա»,-ասվում էր գրառման մեջ:
ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Փոմփեոն ճեպազրույցում Հայաստանին և Ադրբեջանին կոչ արեց անհապաղ թուլացնել լարվածությունը սահմանին, վերականգնել բանակցություններն ու դադարեցնել կրակը։ «ԱՄՆ-ը խորապես մտահոգված է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջազգային սահմանին մահաբեր բռնությունից, մենք ցավակցություն ենք հայտնում բոլոր զոհերի կապակցությամբ և կողմերին կոչ ենք անում անհապաղ թուլացնել լարվածությունը, վերականգնել բովանդակային երկխոսությունը և դադարեցնել կրակը՝ Մինսկի խմբի հետ բանակցությունները սկսելու համար, որպես համանախագահների», - ասել է Փոմփեոն։
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում մյուս երկու համանախագահները նույնպես անդրադարձել էին Հայաստանի Տավուշի մարզի և Ադրբեջանի Թովուզի շրջանի սահմանագծին տեղի ունեցած բախումներին: «Ֆրանսիան դատապարտում է ռազմական ընդհարումները, որ տեղի են ունենում կիրակի օրվանից Հայաստանի ու Ադրբեջանի սահմանին ու հանգեցրել են մարդկային զոհերի։ Երկու կողմերին կոչ ենք անում պահպանել կրակի դադարեցման ռեժիմը և վերականգնել երկխոսությունը լարվածությունից խուսափելու համար։ Հանդիսանալով ԵԱՀԿ-ի Մինսկի խմբի համանախագահ՝ Ֆրանսիան Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի իր գործընկերների հետ հաստատում է իր հանձնառությունը՝ ուղղված Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանը միջազգային նորմերին համապատասխան», - նշված է Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարության հուլիսի 15-ի հայտարարությունում։
Փարիզում տեղի ունեցած միջադեպի կապակցությամբ Ադրբեջանում Ֆրանսիայի դեսպանը երեկ հրավիրվել է արտգործնախարարություն, որտեղ նրան բողոքի նոտա է փոխանցվել։ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի երրորդ համանախագահ Ռուսաստանը ևս կողմերին զսպվածության ու հրադադարի կոչ է արել։
Երեկ ԵԱՀԿ ՄԽ-ն արդեն երկրորդ անգամ հայտարարություն տարածեց՝ հուլիսի 12-ից արձանագրված լարվածությունից ի վեր:
ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները և ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպշիկը արձանագրելով այն փաստը, որ հուլիսի 15-ից Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին իրավիճակը համեմատաբար հանգիստ է և ողջունելով ռազմական գործողությունների նվազումը, կոչ էին արել կողմերին ջանքեր գործադրել դեէսկալացիան շարունակելու ուղղությամբ: «Համանախագահները կողմերին կոչ են անում ձեռնպահ մնալ բորբոքող հռետորաբանությունից և իրավիճակը տեղում փոխելու փորձերից:Համանախագահները շարունակում են շեշտել խաղաղության գործընթացի վերականգնմանը նպաստող մթնոլորտ ստեղծելու անհրաժեշտությունը: Համանախագահները ողջունում են Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների՝ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորման վերաբերյալ առարկայական բանակցություններ վարելու հանձնառությունը, որքան հնարավոր է շուտ և շեշտել են ԵԱՀԿ մշտադիտարկումների վերականգնման անհրաժեշտությունը, հենց որ իրավիճակը թույլ տա», ասվում էր երեկվա հայտարարությունում:
Այսօր, սակայն, արդեն նոր լարվածություն է վաղ առավոտից սկսած: Ադրբեջանը նախահարձակ է լինում, կորուստներ թողնում, հետ քաշվում:
Սա արդեն պատերազմի նախանշաններով լարվածության իրավիճակ է, որը պահանջում է ինչպիսի հաղթական կեցվածք սահմաններին, այնպես էլ դիվանագիտական ճակատում, որտեղ առայժմ կաղում ենք: Հայաստանի գործընկեր պետություններից պետք է ստանալ Ադրբեջանին հասցեական ուղղված կոչեր: Այստեղ բավական աշխատանքի անհրաժեշտություն է զգացվում:
Մետաքսյա Շալունց