Օղակը սեղմում են Ղարաբաղի խնդրի շուրջ
Թուրքիան և Ռուսաստանը վերականգնել են իրենց հարաբերություններն ու այժմ աշխատում են տարածաշրջանի խնդիրների լուծման ուղղությամբ։ Այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն՝ օրերս ելույթ ունենալով Վաշինգտոնի Մամուլի ազգային ակումբում։ «Ռուսաստանի հետ մենք հաղթահարել ենք մեր տարաձայնությունները։ Այսօր մեր հարաբերությունները վերականգնված են, և մենք համագործակցում ենք տարածաշրջանի մի շարք խնդիրների լուծման ուղղությամբ»,-ասել է նա՝ օրինակ բերելով իրավիճակները Սիրիայում և Ադրբեջանում։ «Թուրքիան ու Ռուսաստանը կարողացան նոր կյանք հաղորդել իրենց հարաբերություններին»,-ասել է նա՝ ընդգծելով, որ Անկարան շարունակում է աջակցել Վրաստանի և Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությանը։ «Իրավիճակն Ադրբեջանում» ասելով, պարզ է, որ Չավուշօղլուն նկատի է ունեցել ղարաբաղյան հակամարտությունը: Մոսկվայից ակնկալիքների մասին Անկարան սկսել է ավելի հաճախ բարձրաձայնել: ՈՒ սա միանգամայն սպասելի է: Հայկական կողմի նկատմամբ Անկարայի ու Բաքվի ակնկալած ճնշումները կարող է իրականացնել բացառապես Մոսկվան: Այժմ, երբ փակուղում են բանակցությունները` Անկարան ու Բաքուն Մոսկվայի օգնությամբ են ցանկանում հասնել իրենց պատկերացրած զիջումների իրագործմանը: Այստեղ է, որ կարևոր է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մյուս համանախագահող երկրների Միացյալ Նահանգների և ի դեմս Ֆրանսիայի` ԵՄ անդամ երկրների կեցվածքը: Ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացը բացառապես Մոսկվայի ազդեցության ոլորտում թողնելը ունի վտանգներ, և այդ վտանգը, նախևառաջ` հայկական կողմի համար է: Երբևէ լսե՞լ ենք, որ Անկարան, կամ Բաքուն դժգոհեն Մոսկվայի առանձին ջանքերից, ինչպես բողոքում են, օրինակ` ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեությունից: Երբե՛ք: Նշանակում է` Մոսկվայի հետ է կապվում ոչ հայանպաստ լուծման հասնելու հնարավորությունը: Հետևաբար, այս իրավիճակում կարևոր է, որպեսզի շահագրգիռ այլ երկրներն առավել ակտիվ լինել: Ղարաբաղյան հակամարտության կողմերը պետք է փորձեն հետաքրքրել գերտերություններին, առավել ուշադիր աշխատել խաղաղության վրա, «Ամերիկայի Ձայն»-ին ասել է ԵԱՀԿ ՄԽ նախկին համանախագահ, դեսպան Քերի Քավանոն. «Կողմերը պետք է միանշանակ ազդանշան ուղարկեն Մոսկվային, Վաշինգտոնին և Փարիզին, որ իրենք իրոք պատրաստ են աշխատել խաղաղ կարգավորման վրա»: Քավանոյի խոսքով, այժմ նման ազդանշան ուղարկելու լավագույն ժամանակն է, քանի դեռ ամերիկյան նոր վարչակազմը զբաղված է արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունների որոշմամբ. «Նախագահ Թրամփը և պետքարտուղար Թիլերսոնը հենց հիմա որոշում են, թե որ ոլորտների վրա են կենտրոնանալու։ Եվ եթե կողմերը ցանկանում են ակտիվ ներգրավել ԱՄՆ-ին, սա լավ ժամանակ է»: ԱՄՆ-ում Թրամփի վարչակազմի ձևավորումից հետո ԼՂ խնդրի առնչությամբ` դիրքորոշումների առումով ոչինչ հայտնի չէ: Առաջիկա ամիսներին, թերևս, Վաշինգտոնը, երբ կճշգրտի իր քաղաքականությունը Հարավային Կովկասի նկատմամբ` կակտիվանան նաև Վաշինգտոնից հայտարարությունները նաև ԼՂ խնդրի առնչությամբ: Ղարաբաղյան հակամարտությունն այն եզակի ոլորտներից է, որտեղ Մոսկվան և Վաշինգտոնը սերտորեն համագործակցել են ավելի քան երկու տասնամյակ, և կարելի է ասել, հաջող են համագործակցել: Սակայն իրավիճակ է փոխվել, ապրիլյան պատերազմ է տեղի ունեցել և Մոսկվան իր ձեռքն է վերցրել ԼՂ խնդիրն` աշխատելով կողմերի հետ առանձին: Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում լայնածավալ պատերազմի սկիզբը ծայրահեղ վտանգավոր է ոչ միայն հակամարտության կողմերի համար, այլև՝ ամբողջ տարածաշրջանի համար: Հետևաբար, թե՛ Վաշինգտոնը, թե՛ Մոսկվան, և թե՛ Փարիզը պետք է հետաքրքրված լինեն խաղաղություն հաստատելու գործում ու ավելի հետևողական գործեն: Թամար Բագրատունի