Ելք չկա՞, թե ներկայացնող չկա
Նախընտրական արշավն արդեն իր հունի մեջ է մտել ու կարելի է գրեթե բոլոր քաղաքական ուժերի որդեգրած քարոզչական մոդելի, դրանց կենսունակության, արդյունավետության մասին որոշակի եզրահանգումներ անել։ Ազատ դեմոկրատների բացթողումների մասին արդեն նշել ենք, ուշադրության արժանի է նաեւ ԵԼՔ դաշինքի քարոզչաձեւը, որը բառի բուն իմաստով կրկնում է նախորդների կիրառած հնարքները, կամ ավելի ճիշտ է ասել, որ այն «միքս»՝ խառնուրդ է հիշեցնում՝ քիչ մը վերցրած նախագահական ընտրություններին Րաֆֆի Հովհաննիսյանի գործադրած մոդելից, քիչ մը բոլոր ժամանակներում ընդդիմադիրների սիրելի պոպուլիզմից։ Անշուշտ, Ելք-ից նոր հեծանից հորինելու առավելապես մեծ ակնկալիքներ չունեինք, բայց երիտասարդներից ձեւավորված դաշինքում իրենք են մշտապես բարձրաձայնել, որ տարբերվում են մյուս ընդդիմադիրներից ու դեմ են իրար մրոտելու, սեւացնելու, ոչ կառուցողական քննադատություններին։ Լուսավոր Հայաստան կուսակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը ստեղծման օրից թմբկահարում է այլ ուժերից ամեն ինչով տարբերվելու իրենց վճռականության մասին․«․Հին օգտագործված հռետորաբանությունը, որ անընդհատ կիրառվել է: Դրանք արդեն չգործող մեխանիզմներ են, մարդիկ հոգնել են անընդհատ լսել ժողովրդի արյունը ծծելու, մազութը լափելու, ռեժիմի անհապաղ հեռանալու, «մենք գանք, ամեն ինչ լավ կլինի» հայտարարությունները։ Ես ինքս արդեն զզվում եմ ատելություն քարոզող խոսքից, որն արդեն 25 տարի լսում եմ, և դա բացի հուսալքությունից և հասարակությունը սև ու սպիտակի բաժանելուց այլ արդյունքների չի հասել: Նման հայհոյախառը ելույթներից բոլորը հոգնել են, և դրանք լուրջ դերակատարում չեն ունենալու։ Նման հայտարարությունները հիմնականում ազդելու են փոքր մարգինալ լյումպենացված զանգվածների վրա։ Նման հռետորաբանությամբ որևէ մեկն այլևս լուրջ հաջողության չի հասնելու» սա հատված է ոչ վաղ անցյալում իր հարցազրույցներից մեկից։ Իսկ թե ինչ ցեխ է շպրտում նա ՀՀԿ-ի ու ընդդիմադիրների կողմը, դժվար չէ տեսնել։ Նիկոլ Փաշինյանն էլ ամբողջությամբ կրկնօրինակում է Րաֆֆի Հովհաննիսյանին․, Փաշինյանը թաղից թաղ է անցնում, հայտնվում հասարակական տարբեր վայրերում, շփվում բոլորի հետ՝ բանվորից, մինչեւ բիզնեսմեն։ 2013-ին էլ Րաֆֆի Հովհաննիսյանն էր մետրոյով երթևեկում, մետրոյի ժետոն բաժանում մարդկանց, շուկա եւ վարսավիրանոց գնում, խանութում եւ այգիներում լինում: Անշուշտ, մարդկանց դուր է գալիս մտերմիկ շփումներն ու զրույցները թեկնածուի հետ, որին հեռուստացույցով են տեսել, բայց այդ հանդիպումներին թեկնածուներին պետք է ոգեւորել ոչ միայն բարեւելով ու նրանց հետ մտերմիկ զրույցով, այլ ծրագրով, այն ծրագրով ու տեսլականով,այն ելքերով, որն ունի դաշինքը ու որի լոզունգն է՝ «այս վիճակից ելք կա»։ Դաշինքի քարոզչությունը թեեւ մարդկային է, բայց ոչ քաղաքական, թեկնածուներն ու լիդերները մինչեւ այս պահը փաստացի լուծումներ չեն առաջարկել այն մասին, թե կոնկրետ խնդրի լուծումը, ելքը ինչպես են պատկերացնում, ինչ գործիքաշարով, ինչ մեթոդներով, եթե նրանց թվում է, որ ժողովուրդը պետք է հավատա իրենց «ազնիվ խոսքին», ապա հետագայում կարող են խորը հիասթափություն ունենալ։ Անի Սահակյան