Ինչ-որ բան են եփում Ղարաբաղի հարցով. Պուտի՞ն, թե՞ Օլանդ
Ռուսաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարներ Սերգեյ Լավրովը և Էլմար Մամեդյարովն այսօր բանակցություններ են անցկացնելու, որի ընթացքում կքննարկեն առանցքային տարածաշրջանային և միջազգային խնդիրներ, այդ թվում արցախյան հակամարտության կարգավորման հարցը: Մամեդյարովը Լավրովի հրավերով պաշտոնական այցով գտնվում է Մոսկվայում օրեր առաջ նաև Նալբանդյանն էր Մոսկվայում բանակցություններ վարում Մամեդյարովի հետ: «Ռուսաստանն ավելի քան 2 տասնամյակ է առանցքային միջնորդ է հանդիսանում ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում, այդ թվում որպես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում համանախագահող երկիր: Հաշվի առնելով մեր ժողովուրդների աշխարհագրական մերձությունն ու ընդհանուր պատմությունը՝ մեզ համար կարևորագույն խնդիր է լուծել այս հակամարտությունը»,-ասվում է ՌԴ ԱԳՆ-ի հայտարարության մեջ: Նախարարությունում նաև ընդգծել են, որ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություններից է աջակցել կողմերին լուծելու ղարաբաղյան հակամարտությունը: Ինչպես նշել են գերատեսչությունում, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ռազմավարական գործընկերությունը կառուցված է հավասարության, փոխադարձ հարգանքի, բարիդրացիության հիման վրա: Ներկայում երկու երկրները ստորագրել են ավելի քան 80 միջպետական և միջկառավարական համաձայնագրեր: Բացի մոսկովյան բանակցությունները` նաև Փարիզը, թերևս, անցնի գործի: Դեռ անցյալ տարվանից խոսվում էր, որ Փարիզը պատրաստ է Սարգսյան-Ալիև հանդիպում կազմակերպել, սակայն, այդ հանդիպումն այդպես չկազմակերպվեց: ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը Ֆրանսիայի ղեկավարի հրավերով մարտի 8-9-ը պաշտոնական այցով կլինի Ֆրանսիայում: Այդ մասին հայտնի էր դարձել դեռ մեկ ամիս առաջ, երբ Ֆրանսիայի գործող նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը ելույթ էր ունեցել Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի ամենամյա ճաշկերույթին՝ ասելով, որ պատրաստվում է Հայաստանի նախագահի հետ քննարկել ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցը: Սարգսյան-Օլանդ հանդիպման օրակարգի հիմնական հարցերը կլինեն՝ հայ-ֆրանսիական երկկողմ հարաբերությունները, իհարկե` Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերություններ, ստորագրվելիք ՀՀ-ԵՄ շրջանակային համաձայնագիրը և իհարկե ղարաբաղյան հիմնախնդիրը: Հայտնի է, որ Սերժ Սարգսյանից հետո՝ մարտի 14-ին, Ֆրանսիա է մեկնելու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը: Վերջինիս Ֆրանսիա հրավիրելու պատճառը, ըստ էության, Հայաստանի ու Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում ձևական հավասարություն պահպանելն է, որովհետև Ֆրանսիան միջնորդ պետություն է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հարցում, իսկ Հայաստանի հետ Ֆրանսիայի հարաբերությունները ակնհայտորեն ավելի խորն են ու բարեկամական, քան հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ: Ալիևի այցը նվիրված է նաև Ֆրանսիայի և Ադրբեջանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 25-ամյակին։ Սակայն, պարզ է, որ անկախ «առիթներից»` Ֆրանսիայի նախագահը կօգտագործի առիթը` Սարգսյան-Ալիև հանդիպում կազմակերպելու համար: Նույն օրը՝ մարտի 14-ին, մինչ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Փարիզում է լինելու` ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն է այցելելու է Մոսկվա՝ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին հանդիպելու։ Տպավորություն է ստեղծվում, որ առաջիկա օրերին կայանալիք այցը որոշակի ազդեցություն կունենան ԼՂ խնդրի կարգավորման գործընթացի վրա: Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, թերևս, կրկին կփորձեն կողմերին բանակցությունների սեղանին նստեցնել և որևէ հանդիպում անցկացնել: Նշենք նաև, որ մարտի 3-ին ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը հեռախոսազրույց է ունեցավ ԱՄՆ պետքարտուղար Ռեքս Թիլերսոնի հետ։ ԱՄՆ-ի նախագահի նոր վարչակազմը, հավանաբար, սկսում է «ներգրավել» ղարաբաղյան գործընթացում: Հեռախոսազրույցի ընթացքում Հայաստանի և Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ղեկավարներն անդրադարձել են երկկողմ հագեցած օրակարգի բազմաթիվ հարցերի, առևտրատնտեսական փոխգործակցության ընդլայնմանը, քննարկեցին տարածաշրջանային և միջազգային մի շարք հրատապ խնդիրներ։ Էդվարդ Նալբանդյանն ու Ռեքս Թիլերսոնը մտքեր են փոխանակել ղարաբաղյան հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացն առաջ մղելու նպատակով ձեռնարկվող քայլերի շուրջ։ Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության` Նալբանդյանը ներկայացրել է հակամարտության գոտում վերջին զարգացումները, շեշտվել է անցյալ տարի Վիեննայի և Սանկտ-Պետերբուրգի գագաթաժողովներին ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարման անհրաժեշտությունը։ ԱՄՆ Պետքարտուղար Թիլերսոնը վստահեցրել է, որ ԱՄՆ-ն շարունակելու է ակտիվ աջակցությունը հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորմանը: Թամար Բագրատունի