Գյուղը,գյուղացին և Ամանորը
Ամանորը, որը նաեւ հույսի, հավատի, հրաշքքի սպասման տոն է եղել, կարծես թե ամբողջությամբ վերածվում է հոգսի: Աամանորյա շենշող լույսերի մեջ ողողված Երեւանից ոչ այնքան հեռու, բայց գիշերային լուսավորությունից զրկված մայթերով գյուղերից մեկում էի, հարազատներիս էի այցելել, բայց տոնական սեղանից բացի ոչինչ տոնի մասին չէր հիշեցնում: Պարզվում է՝ Ամանորը նրանց համար առավելապես հոգս է, քան տոն.<<Տարեմուտի զանգերից մի քանի ժամ հետո, իհարկե, անբացատրելի ուրախություն ու սպասում ենք ունենում հույս, հավատ դեպի պայծառ ապագան, բայց ամենաշատը երկու օր հետո հասկանում ենք, որ նույն տխուր, հոգսաշատ իրականությունն է>>,- հարցիս պատասխանում է բարեկամներիս հյուրերից մեկը, որը կողքի գյուղից է հյուրընկալել, չի աշխատում, խաղողի այգի է մշակում, հետն էլ մի շիշ իր քաշած օղուց է բերել.<<Դու ինձանից լավ գիտես, թե խաղողագործներն ինչ օրի են, կսմ բերքը չեն ընդունում, կամ քիչ են ընդունում, կամ էլ փողը ձգձգում>>: Պարզվում է նաեւ, որ տոնական սեղանների առատությունը, ավանդական դարձած ուտեստների բազմազանությունն ապահովելու ձգտումը թույլ չի տալիս վայելել այն հեքիաթը, որն իր մեջ կրում է Նոր տարվա տոնը.<<Մրցակցություն է դարձել՝ ով ինչով էս տարի կզարմացնի հարեւաններին, բարեկամններին, սեղանը գցում են, սպասում, որ գան տեսնեն, ասեն, գյուղում ամբողջ տարին խոսելիք դառնա>> ,-այգեգործ ամուսնուն շարունակում է տիկին Նվարդը, նա իրենց գյուղապետարանի աշխատակից է, սիրում է Ամանորը ու իրեն հեռու պահում՝ինչպես ինքն ասաց ռաբիս ու քաղքենի մրցակցությունից.<<Մարդս մարդ լինի, թե չէ սեղաններով հո չի որոշվում, ինչու պիտի ուժերիցս ու հնարավորություններիցս դուրս գամ, որ կոկորդիլոս դնեմ սեղանիս>>: Նա պատմում է, որ իրենց գյուղում ինքն անձամբ շատերին գիտի, որ վարկով Նոր տարի են անում: <<Նոր տարին վերջին տարիներն դարձել է հոգս, քան այն տոնը, որը միշտ երսզում էին ու սպասում:Էն ժամանակ սեղաններին չկոտրած ընկյուզ էր, շշով մի քանի լիմոնադ, խնձոր, ով կարողանում էր գնալ Վրաստան մանդարին բերեր, դա արդեն ճոխություն էր: Բայց ուրախ էր անցնում, ամբողջ գիշեր դրսերում սալյուտ էինք վառում, ծանոթ-անծանոթի շնորհավորում, զիլինա խաղում, երգում-պարում>>,- հիշում է 60-ին մոտ պարոն Վոլոդյան.<< Իսկ այսօր ավելի շատ ցուցադրական ինչ- որ մի բան է, բանկերից վերցնում են տոկոսներով գումար, որպեսզի նշեն, հետո ամբողջ տարին ճկռելով փեորձում են մարել այդ պարտքերը: Մարդիկ մեկ ամիս առաջ սկսում են այդ պատրաստությունները: Նոր տարին վերջին տարիներում չի նշվում որպես տոն, այլ նշվում է սեղանների մրցակցություն>>:Կենացները քաղցրանում էին՝ իմանալով, որ իրենց խոսքերը տեղ են գտնելու <<ֆեյսբուքներում>>: Ընդդիմադիր սեղանակիցը բաց չթողեց իշխանություններին խայծելու առիթը.<<Մեր հաստավիզ օլիգարխներն ու պաշտոնյաները մտածում են, թե որ երկրում, ինչ էկզոտիկ պայմաններում տարին դիմավորեն, բայց երկրում 50 տոկոսից ավելին հաց չունի ուտելու, ուր մնաց նորմալ Նոր տարի անի>>: Միտինգի վերածվող տոնը փորձեց լիցքաթափել բարեկամիս հյուրընկալած ուսուցչուհին, նա դպրոցում ռուսաց լեզու է դասավանդում ու այդ ժողովրդի պես ավելի թեթեւ է վերաբերվում ոչ միայն Ամանորին, այլ առհասարակ իրերին ու երեւությենրին.<<Այսպիսի խոսք կա` ինչպես դիմավորես Նոր տարին, այնպես կանցնի ամբողջ տարին: Հենց այսպես մտածելով էլ ամեն տարի պատրաստվում ենք, սեղան գցում, ուզում, որ լավը լինի: Եկեք չբողոքենք, զատո 5 օր հայ կանայք չեն մտածում ինչ եփել, ինչ սարքել, ամեն ինչ կա, ուտում, խմում, ուրախանում ենք>>: Պարոն Վոլոդյան չընկրկեց ուսուցչուհու խոսքերից, մթնոլորտը կրկին թեժացավ.<<Ախր, առաջ տոպրակի մեջ մի հատ մանդարին, կոնֆետ ու չիր էինք գցում, տալիս էինք երեխաներին, ուրախանում էին այդ նվերներով, հիմա ո՞ր երեխային կարող ես ըտենց տալ, իսկ մի հատ նորմալ խաղալիքն էլ արժե 4000 դրամ: Հեռուստացույցով վերջերս հաղորդում էին ցույց տալիս, ասում են՝ Ամանորը հայերի համար բդացավն է, բա ամոթ չի՞>>: Սիրելի` ընթերցող, շնորհավոր Ամանոր և թող 2017-ը բոլորի համար լինի հաջողության, երջանկության տարի: Անի Սահակյան