Հրաշալի օրինակ Ղարաբաղը զիջողների համար
Օրերս ուշագրավ իրադարձություններ տեղի ունեցան Իսրայելի շուրջ: ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը` ԱԽ-ն, քվեարկեց մի բանաձևի շուրջ, որով Իսրայելին կոչ է արվում դադարեցնել բնակավայրերի կառուցումն Արևելյան Երուսաղեմում: ՄԱԿ-ի ԱԽ 15 անդամներից 14-ը կողմ են քվեարկել բանաձևին և միայն ԱՄՆ-ն է ձեռնպահ մնացել, սակայն ԱՄՆ-ն էլ չի օգտվել վետոյի իր իրավունքից: Առաջին անգամ 1980 թվականից ի վեր, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը փաստորեն բանաձև ընդունեց, որով Իսրայելից պահանջեց վերջ տալ Պաղեստինի օկուպացված տարածքներում հրեական բնակավայրերի ստեղծման քաղաքականությանը: Բանաձևի տեքստում որպես գրավյալ տարածքներ են հիշատակվում ոչ միայն Հորդանան գետի արևմտյան ափի մի շարք շրջանները, այլև Երուսաղեմի թաղամասերից մի քանիսը: Բանաձևում նշվում է, որ բնակարանաշինական գործունեությունը չունի իրավական ուժ և հանդիսանում է միջազգային իրավունքի ակնհայտ խախտում, ինչպես նաև լուրջ խոչընդոտ հանդիսանում երկու անկախ պետության ստեղծմամբ հակամարտության կարգավորման համար։ ՄԱԿ-ի ԱԽ անդամները կոչ են արել երկու կողմերին պայքարել ահաբեկչության և բռնության հրահրման դեմ, ինչպես նաև ընդգծել Մերձավոր Արևելքում համապարփակ, արդար և կայուն խաղաղության հասնելու միջազգային և տարածաշրջանային ջանքերի ակտիվացման անհրաժեշտությունը։ Ուշագրավ էր այս ֆոնին, սակայն Վաշինգտոնից մեկ այլ հայտարարություն: Օկուպացված պաղեստինյան տարածքներում Իսրայելի բնակարանաշինական գործունեությունը սպառնում է Պաղեստինի հետ նրա խաղաղ գոյակցման գաղափարին, շաբաթ օրը կայացած հեռախոսազրույցում ասել է ազգային անվտանգության հարցերով ԱՄՆ նախագայի օգնականի տեղակալ Բեն Ռոդսը՝ բացատրելով ՄԱԿ ԱԽ-ում իսրայելական իշխանությունների այդ քաղաքականությունը դատապարտող բանաձևի շուրջ քվեարկության ժամանակ ձեռնպահ մնալու ԱՄՆ-ի որոշումը։ «Դա սպառնում է երկու պետությունների խաղաղ գոյակցմանը։ Այդ ակտիվությունն ուժեղացել է վերջին տարիներին, հատկապես 2011-ից հետո, երբ մենք վետո դրեցինք համանման բանաձևի վրա»,-ասել է Ռոդսը։ Ամերիկյան Վարչակազմի ներկայացուցիչը ընդգծել է, որ ԱՄՆ-ը շարունակում է աջակցել Իսրայելին, նրա անվտանգությանը, ինչպես նաև դատապարտում ահաբեկիչներին, ովքեր հարձակվում են պաղեստինյան տարածքներով հրեական պետության վրա։ «Իսրայելցիներն ու պաղեստինցիները պետք է ձեռնարկեն քայլեր՝ ուղղված երկու պետությունների գոյակցմանը»,-հավելել է նա։ Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուն, ինչպես և սպասվում էր, քննադատել է Անվտանգության խորհրդի բանաձևը՝ այն «ամոթալի» որակելով: Իսրայելը չի հետևի բնակարանաշինական գործունեության վերաբերյալ ՄԱԿ ԱԽ բանաձևին, ասել է Նեթանյահուի պաշտոնական ներկայացուցիչ Օֆիր Գենդելմանը։ «Իսրայելը մերժում է այդ ամոթալի հակաիսրայելական բանաձևը ՄԱԿ-ում և չի հետևի դրա դրույթներին»,-ասված է Գենդելմանի թվիթերյան հայտարարությունում։ Իսրայելը սպասում է ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփի երդմնակալությանը՝ սկսելու աշխատել նրա և նրա թիմի հետ՝ զրոյացնելու ուրբաթ ՄԱԿ ԱԽ-ի կողմից ընդունված բանաձևի վնասը։ Նեթանյահուի գրասենյակում կարծում են, որ «Օբամայի վարչակազմը ոչ միայն չի պաշտպանել Իսրայելին ՄԱԿ-ում այդ անարդար հարձակումից, այլև կուլիսների հետևում համագործակցել է դրա հրահրողների հետ»։ Իսկ Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուն ԱԳՆ է կանչել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի անդամ երկրների դեսպաններին, ովքեր աջակցել են Իսրայելի բնակարանաշինական գործունեությունը դատապարտող և դրա դադարեցում պահանջող բանաձևին։ Խոսքն այն երկրների մասին է, որոնց հետ Իսրայելը դիվանագիտական հարաբերություններ ունի։ Միաժամանակ Իսրայելի ընդդիմության առաջնորդը՝ «Սիոնիստական ճամբար» բլոկի ղեկավար Իսաակ Հերցոգը երկրի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին կոչ է արել հրաժարական տալ: Հերցոգն ասել է, որ ԱՄՆ ղեկավարության հետ Նեթանյահուի մշտական հակամարտությունների 8 տարիները հանգեցրին հետևանքին, որը գրանցվեց դեկտեմբերի 23-ի երեկոյան՝ օկուպացված պաղեստինյան տարածքներում բնակարանաշինական գործունեությունն անհապաղ դադարեցնելու Իսրայելին ուղղված պահանջով ՄԱԿ ԱԽ-ի ընդունած բանաձևին: Ըստ Հերցոգի՝ Նեթանյահուի տապալումները և քաղաքականությունը վտանգավոր են Իսրայելի համար: Նա հավելել է, որ «վերջին տարիներին և ամիսներին» նախազգուշացնում էր, որ Նեթանյահուն իր արտաքին քաղաքականությամբ Իսրայելը տանում է «փլուզման»:«Եթե Նեթանյահուն դեռ գոնե մի քիչ պատասխանատվություն ունի, պետք է գիտակցի, որ ինքն այլևս չի կարող ղեկավարել պետության գործերը», նշել է Հերցոգը: Փաստացի, Իսրայելը հրաժարվել է կատարել ՄԱԿ-ի ԱԽ-ի կողմից ընդունված որոշումները։ Այս հանդուգն քաղաքականությունը Իսրայելի կողմից ամենևին էլ զարմանալի չէ: Ավելին, Իսրայելի քայլը հրաշալի օրինակ է, թե ինչպես են պետությունները երբեմն արձագանքում անգամ ՄԱԿ-ի ԱԽ-ի կայացրած արդարացի որոշումներին: Իսկ մեզանում ամեն ինչ հակառակ է ուղղությամբ է գնում` ցինիկ, սանձարձակ Ալիևի քաղաքականության պայմաններում, ՀՀ առաջին նախագահ Տեր-Պետրոսյանը «Իլհամ Ալիևին համարում է ռացիոնալ մտածող պետական գործիչ», այն աստիճան, որ ինքն է առաջարկում զիջել Ղարաբաղը, այն էլ ապրիլյան պատերազմից հետո: Տեր-Պետրոսյանը քաղաքական օրակարգ է մտցնում Հայաստանի կողմից զիջողական տրամադրություններ, մինչդեռ պետք էր անել ճիշտ հակառակը` իշխանության հետ միասին` ուս-ուսի տված միջազգային հանրությունից պահանջել, որպեսի Ալիեւը կատարի միջնորդների առաջարկները, որոնք ապրիլյան պատերազմից հետո հետևողականորեն մերժում է, շարունակում է զինվել եւ արդեն Հայաստանի տարածքի դեմ է պահանջներ ներկայացնում... Մետաքսյա Շալունց