ՀՀԿ-ականները Զարուհի Փոստանջյանին ցույց տվեցին գործակալների տեղը
Ազգային ժողովի պետաիրավական նիստը պատմության դաս էր հիշեցնում, հանձնաժողովի նախագահ Հովհաննես Սահակյանն այս մասին մի քանի անգամ նկատեց, բայց <<դասը վարող>> Զարուհի Փոստանջյանին որեւէ կերպ հնարավոր չէր հետ կանգնեցնել պատմական դիսկուրսով իր նախագծերը ներկայացնելու վճռականությունից: Քննվող երկու նախագծերի հեղինակն էլ Փփոստանջյանն էր: Առաջինը ժողովրդի ապստամբության իրավունքի վերաբերյալ էր, նա առաջարկում էր խորհրդարանին ընդունել հայտարարություն, որ ԱԺ-ն համերաշխություն է հայտնում «Սասնա Ծռեր» խմբի ապստամբության առաջադրած պահանջներին, դատապարտում է «Սասնա Ծռեր» ժողովրդական ապստամբության մասնակիցների նկատմամբ բռնաճնշումները,պահանջում է անհապաղ ազատ արձակել բոլոր խղճի բանտարկայլներին եւ դադարեցնել նրանց նկատմամբ քրեական հետապնդումը: Փոստանջյանի ներկայացրած նախագիծը սահմանում է, որ <<հայ հասարակության պարտականությունն է ապստամբության միջոցով ոչնչացնել քաղաքական այն համակարգը, որը չի համապատասխանում իր շահերին եւ նպատակներին>>, իսկ նա այդպիսին է համարում թե Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի, թե Ռոբերտ Քոչարյանի, թե Սերժ Սսարգսյանի իշխանությունները: Փոստանջյանը փորձ էր անում արդարացնել հուլիսին ՊՊԾ գնդի տարածքը զավթած «Սասնա Ծռերի» գործողությունները, նա ասաց, որ այդ ապստամբությունը նմանեցրեց 1901 թվականին գեներալ Անդրանիկ Օզանյանի ղեկավարած ապստամբությունը: «Միայն թե` այն ժամանակ ժողովուրդը պայքարում էր ընդդեմ Օսմանյան կայսրության, այժմ` ընդդեմ ՀՀԿ կողմից հարստահարման: «Սասնա Ծռերը» փորձեցին ժողովրդին ազատագրել ՀՀԿ լծից. դա ապստամբություն էր, և դա քրեորեն պատժելի գործողություն չէ», - հայտարարեց Փոստանջյանը` հիշատակելով լիբիական ապստամբությունը և բռնապետ Քադաֆիի ճակատագիրը: Սակայն նրա փաստարկները չհամոզեցին պետաիրավական հարցերի հանձնաժողովի անդամներին, և հայտարարության նախագիծը մերժվեց, ՀՀԿ-ական պատգամավորները հեգնեցին միան Փոստանջյանին, նրան նմանեցրեցին պատմության ուսուցչուհու, իսկ Լեւոն Մարտիրոսյանը ասաց, թե ինքն էլ կարող է պատմական գիտելիքներով զարմացնել բոլորին, բայց դրա անհրաժեշտությունը չի տեսնում: Մյուս նախագիծը Գգաղտնազերծման կամ լյուստրացիայի մասին օրենքն է, որը մի քանի անգամ Ժառանգությունը ասպարեզ է հանել, բայց բոլոր անգամներն էլ այն մերժվել է: Հանձնաժողովի նախագահ, ՀՀԿ-ական պատգամավոր Հովհաննես Սահակյանը նշեց, թե չի հասկանում` «գործակալ» բառն ինչու է տեղ գտել այս օրենսդրական նախաձեռնության մեջ, որովհետև Փոստանջյանը օրինակ է բերում ազգային անվտանգության ծառայությունը, ինչը, ըստ նրա, «մտքի անհուն թռիչքի» նշանակում է, որ այն, ինչը Հայաստանում հիմնադրվել է խորհրդային տարիներին, ուրեմն կասկածելի է: Փոստանջյանը բացատրեց, որ նախագիծը միտված է բոլոր այն անձանց, ովքեր նախկինում կապ են ունեցել հատուկ ծառայությունների հետ, և դրա մասին հասարակությունը պաշտոնապես չի իմացել:«Գտնում ենք, որ հատուկ ծառայությունների հետ այդ անձանց կապը կարող է այսօր էլ շարունակվել, և այդ կապի մասին նրանք պետք է հայտնեն: Լինելով Խորհրդային միության երկիր` մենք այդ մարդկանց այն ժամանակ չենք գաղտնազերծել, և մեր խնդիրների մի մասն էլ գալիս է հենց այդտեղից: Բոլոր այն երկրները, որտեղ ընդունեցին այս օրենքը, ավելի դինամիկ սկսեցին զարգանալ»,- ասաց պատգամավորը: «Ես անընդհատ ժպիտով եմ անդրադառնում Զարուհի Փոստանջյանի ասածներին, որոշ օրենսդրական նախաձեռնություններին, որովհետև լավ հասկանում եմ, որ նախընտրական տարի է, որ «Ժառանգություն»-ում լյուստրացիայի կարիք կա: Հասկանում եմ, որ օվկիանոսից այն կողմ գտնվող ձեր բազմաթիվ ղեկավարներին պետք է իսկապես լյուստրացիայի ենթարկենք: Մենք շատ լավ գիտենք` ով ինչով է զբաղվում, ով ինչով է զբաղվել իր տարբեր պաշտոնները զբաղեցնելու ժամանակ: Կասեի հետևյալը, որ նման նախագծերը որևէ լավ տեղ չեն տանում: Ես արդեն, իրավական առումով, դադարել եմ կարդալ ձեր ներկայացրած նախագծերը, որովհետև դրանք քաղաքական ենթատեքստ են պարունակում, լսարանի ուշադրությունը գրավելու նպատակ են հետապնդում»,- հակադարձեց Հովհաննես Սահակյանը` հավելելով, որ ավելի լավ է` Զարուհի Փոստանջյանը ևս մեկ անգամ լինի պատգամավոր, քան պատմության ուսուցչուհի, քանի որ պատմական բոլոր փաստերը խեղաթյուրում է ու խառնում իրար: Լևոն Մարտիրոսյանը հարցրեց Փոստանջյանին, թե ինչ է հասկանում` լյուստրացիա ասելով, որովհետև, առհասարակ, լյուստրացիան օտար պետությունների գործակալներին բացահայտելու համար է, հիմա Հայաստանը ո՞ր օտար երկրի գործակալներին է ցանկանում բացահայտել: Զարուհի Փոստանջյանը պատասխանեց, որ այդ երկիրը նախկին Խորհրդային միությունն է, որտեղ գործել են հատուկ ծառայություններ:«Եկեք զբաղվենք մեր հայրենիքի շենացմամբ, այլ ոչ թե անհեթեթություններով»,- արձագանքեց Լևոն Մարտիրոսյանը: Հարակից զեկուցող` ՀՀԿ-ական Վահրամ Մկրտչյանը նշեց, որ իրավական տեսակետից այս օրենքի նախաձեռնությունը լուրջ հակասություններ ունի օրենսդրության հետ: Թեպետ ինքը գաղափարին կողմ է:Նախագիծը չընդունվեց: Անի Սահակյան