Խուճապ Ալիևի գլխում
Սեպտեմբերի 21-ին տոնական զորահանդեսն ակնհայտորեն փոխեց իրավիճակը ռազմական առումով: Մինչև զորահանդեսը ադրբեջանցիները կարծիք էին հայտնում, որ թե իբր Իսկանդեր համակարգը ՌԴ-ն Հայաստանին այնպիսի կոդավորված համակարգով է տրամադրել, որ հրթիռները Ադրբեջանի ուղղությամբ չեն կարող թռչել: Մյուսն էլ ասում էր, թե Մոսկվան Երևանին այնպիսի պայմանով է դրանք տվել, որ հայկական կողմը դրանք Ադրբեջանի ուղղությամբ չի արձակի։ Իսկ այն անհեթեթ մեկնաբանություններին, թե Ռուսաստանը դրանք Հայաստանին է տրամադրել միայն զորահանդեսում ցուցադրելու համար, և դրանք Հայաստանինը չեն, վերջնականապես հերքեց ՊՆ-ն: ՊՆ-ի խոսնակը պաշտոնապես հայտարարեց, որ ցուցադրված բոլոր զինատեսակները պատկանում են ՀՀ ԶՈԻ-ին։ Երևանում կայացած զորահանդեսից ընդամենը ժամեր անց Ալիևը խորհրդակցություն հրավիրեց Ադրբեջանի ՊՆ-ում` պաշտպանության նախարարության ղեկավարության հետ: Խորհրդակցության ընթացքում բանակային հրամանատարությանը հանձնարարվել է ուժեղացնել հետախուզական գործունեության բոլոր տեսակները` «թշնամու կողմից վերահսկվող տարածքում նոր թիրախների հայտնաբերման, դրանց կարևորության հստակեցման և ոչնչացման հերթականությունը որոշելու ուղղությամբ»: Ինչ վերաբերում է դիվանագիտական ճակատին, ապա Բաքուն գործընկեր երկրների հետ փորձում է ռազմական համագործակցության ոլորտում նոր «կամուրջներ գցել», կարծես, Հայաստանին ցույց տալով, թե տեսեք, ես էլ կարող եմ այլ երկրների հետ ռազմական ոլորտում ձեռքբերումներ ունենալ: ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի 71-րդ նստաշրջանի շրջանակներում Ադրբեջանի արտգործնախարար Էլմար Մամեդյարովը նախ հանդիպել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հետ: Ըստ Ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի ծառայության` հանդիպմանը մասնակցել է նաև ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկը: Հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ հանդիպմանը քննարկվել է բանակցային գործընթացն արագացնելու և դրա արդյունավետությունը բարձրացնելու հարցը: Այնուհետև, Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Էլմար Մամեդյարովը հանդիպել է ԱՄՆ պաշտպանության նախարարի՝ Ռուսաստանի, Ուկրաինայի և Եվրասիայի հարցերով օգնական Մայքլ Քարփենթերի հետ: Հանդիպումը տեղի է ունեցել ՄԱԿ Գերագույն ասամբլեայի 71-րդ նիստի շրջանակներում: «Մայքլ Քարփենթերը գոհունակություն է հայտնել Ադրբեջանի և ԱՄՆ-ի միջև պաշտպանական ոլորտում համագործակցության մակարդակից: Մատնանշելով ընթացիկ տարվա մարտին երկու երկրների միջև պաշտպանության ոլորտում խորհրդատվության անցկացումը՝ Քարփենթերը կարևորել է այդ ուղղությամբ համագործակցության ընդլայնումը»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ: Մամեդյարովն իր հերթին Քարփենթերին զեկուցել է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի ներկա իրավիճակի մասին: Իսկ Ադրբեջանում Գերմանիայի դեսպան Միխաէլ Քինդսգրաբը հայտարարել է, որ մեծ ուշադրություն կհատկացնի Գերմանիայի և Ադրբեջանի միջև ռազմական համագործակցության ընդլայնմանը: Ըստ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայության` Նման հայտարարություն Գերմանիայի նորանշանակ դեսպանն արել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հետ հանդիպմանը: «Շնորհավորելով դեսպանին նշանակման առիթով՝ պաշտպանության նախարարն ընդգծել է, որ երկու երկրների հարաբերությունները կառուցված են լավ հիմքերի վրա, ինչպես նաև շոշափել է երկկողմ ձևաչափով հարաբերությունների զարգացման հարցը ՆԱՏՕ-ի ծրագրերի, այդ թվում ռազմական կրթության շրջանակներում: Գոհունակություն հայտնելով մեր երկրների միջև հարաբերությունների զարգացումից՝ դեսպանը նշել է, որ մեծ ուշադրություն կհատկացնի կապերի ընդլայնմանը, մասնավորապես Ադրբեջանի հետ ռազմական համագործակցության զարգացմանը»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ: Ինչպես նկատում ենք Ալիևը սեպտեմբերի 21-ից հետո լուրջ խուճապի մեջ է հայտնվել: Հայաստանում զենիթահրթիռային, հակաօդային, հակատանկային պաշտպանության զենքերի ցուցադրությունը լուրջ մեսիջ է Ադրբեջանին, որ նոր արկածախնդրությունը կարող է ճակատագրական դառնալ: Իսկ Ալիևը, ինչպես հայտնի է, ներքին քարոզչության վրա տարիներով լուրջ ռեսուրսներ է ծախսել` միֆեր փչելով Ադրբեջանի հզոր բանակի մասին: Ինչևէ, Նյու Յորքում աշխատանքային այցելությամբ գտնվող Հայաստանի ԱԳ նախարարի պաշտոնակատար Էդվարդ Նալբանդյանը հանդիպել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների և ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպշիկի հետ։ Հանդիպմանը քննարկվել է ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման խաղաղ գործընթացի առաջ մղման նպատակով Վիեննայում և Սանկտ-Պետերբուրգում կայացած գագաթաժողովներին ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարման անհրաժեշտությանը։ Էդվարդ Նալբանդյանն ընդգծել է, որ Ադրբեջանն արդեն մի քանի ամիս է մերժում է իրականացնել գագաթաժողովներին նախագահների մակարդակով ձեռք բերված պայմանավորվածությունները՝ դրանով իսկ խոչընդոտելով բանակցային գործընթացի առաջընթացի նպատակով համապատասխան պայմանների ստեղծմանը։ Պաշտոնական Երևանը, թերևս, ռազմաքաղաքական այս նոր իրավիճակում, նաև դիվանագիտական ճակատում պետք է լուրջ աշխատանք տանի` կասեցնելու ադրբեջանական կեղծիքի մեքենան: Թամար Բագրատունի