«Հպատակ դիվանագիտության» գինը
Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում երկու հակահայկական բանաձևերի քվերակության ամփոփ պատկերը եւ այն, թե որ երկիրը մեր նկատմամբ ինչ վերաբերմունք է դրսեւորել, բավականին խոսուն է: Հիշեցնենք, որ ԵԽԽՎ-ն դրսևորեց բացառիկ կոմպլիմենտարիզմ `մերժելով բիրտանացի պատգամավոր Ռոբերտ Ուոլթերի կազմած «Բռնության աճը Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի հարակից տարածքներում» զեկույցը, և կողմ քվեարկելով Բոսնիա-Հերցեգովինան ներկայացնող Միլիցա Մարկովիչի ՝ «Ադրբեջանի սահմանային բնակչությունը միտումնավոր զրկված է ջրից» անվանումով զեկույցին: Այսպիսով՝ տապալված հակահայ զեկույցին 66 կողմ, 70 դեմ, 45 ձեռնպահ հարաբերակցությամբ, ողջ ու գրեթե ողջ կազմով կողմ են քվեարկել Ադրբեջանը, Թուրքիան, Վրաստանը, Սերբիան։ Բազմաթիվ դեմ ձայներ են ստացվել Հայաստանից, Ֆրանսիայից, Իտալիայից, Սլովակիայից, Հունաստանից ու Մեծ Բրիտանիայից։ Ընդունված հակահայկական բանաձևին ողջ կամ գրեթե ողջ կազմով կողմ են քվեարկել Ադրբեջանը, Թուրքիան, Վրաստանը, Ուկրաինան, Սերբիան։ Ողջ կազմով դեմ են քվեարկել Հայաստանը, Շվեդիան, Շվեյցարիան։ Քվեները կիսվել են Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Հունաստանի, Իտալիա պատգամավորների մոտ։Քվեարկության արդյունքում 98 կողմ, 71 դեմ ու 40 ձեռնպահ հարաբերակցությամբ հակահայկական բանաձևը ընդունվել է։ Այս պատկերը հայկական դիվանագիտության չգոյության, ավելի ճիշտ՝ հպատակության դիվանագիտության փաստի վառ ապացույցն է: Անհերքելի է այն իրողությունը, որ հատկապես վերջին տարիներին Հայաստանը միջազգային հարթակներում, արենաներում բացառապես հանդես է գալիս այն դիրքերից, որը բխում է Ռուսաստանի շահերից: Հայաստանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների ելույթները միլիմետր անգամ չեն շեղվում այս սկզբունքից: Թվում էր, թե հայկական կողմն այնքան համարձակություն կդրսեւորի գոնե որոշ հարցերում իր շահերից բխող լոյալություն դրսեւորելու, բայց ապարդյուն, սպասելիքները չիրականացան: Հայաստանի դիվանագիտությունը՝ արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի գլխավորությամբ, պատրաստ է անգամ հերքել Հայոց ցեղասպանության փաստը, եթե դա պետք լինի Ռուսաստանին: Հետեւաբար մեր նկատմամբ էլ միջազգային հանրության վերաբերմունքը խիստ համարժեք է: Օրինակ, որեւէ մեկը սին հույսեր ունե՞ր, որ Ուկրաինան պետք է իր աջակցությունը հայտնի մեզ: Դեռեւս երկու տարի առաջ հայկական պատվիրակությունը նույնկերպ վարվեց ուկրաինացիների հարցում: Հայ պատվիրակները դեմ քվեարկեցին ԵԽԽՎ-ի կողմից ընդունած այն բանաձեւին, որում քննադատում են Ռուսաստանի կողմից Ղրիմի անօրինական բռնակցումը։Փաստաթղթում ասված է, որ ԵԽԽՎ-ն «վճռականորեն քննադատում է Ռուսաստանի ռազմական ագրեսիան և Ղրիմի հետագա բռնակցումը, ինչը միջազգային իրավունքի նորմերի ակնհայտ խախտում է, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ի Կանոնադրության դրույթների, ԵԱՀԿ Հելսինկյան ակտի և Եվրոպայի խորհրդի հիմնական սկզբունքների»։ Բանաձևի ընդունմանը կողմ քվեարկեց ԵԽԽՎ 154 պատվիրակ, դեմ՝ 26-ը, հիմնականում Ռուսաստանի ներկայացուցիչները, որոնց թվում նաև Հայաստանի ներկայացուցիչները: Նույն տրամաբանությամբ բացատրություն է ստանում նաեւ Վրաստանի վերաբերմունքը: Ուշագրավ է, որ երկու բանաձևերին էլ վրացական պատվիրակության երեք անդամները կողմ են քվեարկել, այսինքն՝ ցուցաբերել են պրոադրբեջանական ու հակահայկական դիրքորոշում։ Սա ցույց է տալիս, թե ինչպիսին է ՀՀ արտաքին քաղաքականությունը հարևան ու ոչ թշնամի Վրաստանի հետ։Քաղաքականություն պարզապես չկա, ինչու, երեւի թե Հայաստանը իրեն թույլ չի տալիս միջամտել <<մեծերի>> խաղին… Զավեշտն այն է, որ ՀՀԿ-ն նիստից առաջ Նաղդալյանին գործուղել էր Վրաստան, որպեսզի բանակցություններ վարի եւ կարողանա համոզել Հայաստանի օգտին քվեարկություն իրականացնելու հարցում: Անի Սահակյան