Հանդիպում` հին ու նոր մարտահրավերների խորքում
Չինաստանում սեպտեմբերի 4-5-ը անցկացվելիք աշխարհի 20 զարգացած երկրների ղեկավարների գագաթաժողովը: Մեծ քսանյակի գագաթաժողովում կարող է տեղի ունենալ Պուտին - Օբամա հանդիպում Սպիտակ տունը հայտնում է, որ Չինաստանում կայանալիք Մեծ քսանյակի հանդիպմանը հնարավոր է՝ ԱՄՆ-ի նախագահ Բարաք Օբաման ոչ պաշտոնական հանդիպում ունենա Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ: Սպիտակ տանը կայացած ասուլիսում ազգային անվտանգության հարցերով Օբամայի խորհրդականի տեղակալ Բեն Ռոդսը ասել է, որ հստակ չէ, թե արդյո՞ք Օբաման պաշտոնական հանդիպում կունենա Պուտինի հետ, սակայն նման բարձր մակարդակի գագաթաժողովների ընթացքում երկու առաջնորդները հաճախ են միմյանց հետ զրուցում: «Մենք սովորաբար փորձում ենք հնարավորություն գտնել երկու առաջնորդների հանդիպման համար, և զրույցի ընթացքում սովորաբար ուշադրության կենտրոնում են լինում Սիրիայի և Ուկրաինայի հարցերը», - լրագրողներին ասել է Բեն Ռոդսը: Ռուսաստան-ԱՄՆ հարաբերությունները բավական լարված են վերջին երկու տարիներին: Օբաման սառն է վերաբերվում Պուտինին սկսած 2014-ից, երբ Ռուսաստանը բռնազավթեց Ղրիմը, բայց նա նաև աշխատում է ընդհանուր լեզու գտնել Ռուսաստանի հետ՝ վերջ տալու համար Սիրիայում արդեն հինգ տարի շարունակվող քաղաքացիական պատերազմին: Սիրիայի հարցով ՄԱԿ-ի հատուկ բանագնաց Ստաֆան դե Միստուրայի կարծիքով, ռուս-ամերիկյան բանակցությունները չափազանց կարևոր նշանակություն կունենան Սիրիայում հրադադար հաստատելու համար, այսօր Ժնևում ասել է բանագնացի խոսնակ Ջեսսի Չահենը: Սեպտեմբերի 4-ից 5-ը անցկացվելիք աշխարհի 20 զարգացած երկրների ղեկավարների գագաթաժողովի շրջանակներում նախատեսված է Օբամայի հանդիպումը Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ էրդողանի հետ: Օբաման Էրդողանի հետ քննարկելու է Թուրքիայում հուլիսին տեղի ունեցած հեղաշրջման փորձից հետո ստեղծված իրավիճակը, ռազմական գործողությունները «Իսլամական պետություն» խմբավորման դեմ, ինչպես նաև Սիրիայի կայունությանը աջակցելու ուղիները: Այս մասին նույնպես հայտնել է Բեն Ռոդսը: Սպիտակ տունը դեմ է, որ թուրքական զորքերը Սիրիայի հյուսիսում մտնեն սիրիական դեմոկրատական ուժերի վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներ, քանի որ դա կխարխլի «Իսլամական պետություն» խմբավորման դեմ միասնական ճակատը: Պենտագոնի ղեկավար Էշթոն Քարթերը ասել է, որ Միացյալ Նահանգները ցանկանում է, որ Թուրքիան Սիրիայի հյուսիսում պայքարի բացառապես «Իսլամական պետություն» խմբավորման դեմ, մեկնաբանելով «Եփրատի վահան» գործողությունը, ասել է Պենտագոնի ղեկավարը: Ֆրանսիայի նախագահը ևս քննադատել է Թուրքիայի գործողությունները Սիրիայի տարածքում: «Չհամաձայնեցված միմյանց հակասող քայլերը կարող են սրել իրավիճակը», - հայտարարել է Ֆրանսուա Օլանդը: Թուրքիայի իշխանությունները ձգտում են, որ քրդական զինված ուժերը չանցնեն Եփրատ գետից արևմուտք: Ցամաքային գործողություն սկսելով Սիրիայի տարածքում՝ Անկարան հայտարարեց, որ այն ուղղված է «Իսլամական պետություն» խմբավորման և Քրդական բանվորական կուսակցության հետ կապեր ունեցող քրդական զինյալ խմբերի հետ: Թուրքիայի եվրոպական հարցերով նախարար Օմեր Չելիքը երեկ ասել է․ - «Ոչ մեկը իրավունք չունի մեզ ասելու, թե ահաբեկչական որ կազմակերպության դեմ պետք է պայքարենք»: Չինաստանում Օբամա - Էրդողան հանդիպումից մեկ օր առաջ՝ սեպտեմբերի 3-ին, տեղի է ունենալու Ռուսաստանի և Թուրքիայի նախագահների հանդիպումը: Ռուսաստանի նախագահ Յուրի Ուշակովի խոսքերով՝ «հետաքրքիր շփում տեղի կունենա, քննարկում Թուրքիայի նախագահի հետ»: Մինչ Օբամա-Պուտին հանդիպումը երեկ Սիրիայում ահաբեկիչների դեմ պայքարի շուրջ Մոսկվայի և Վաշինգտոնի փոխգործակցության հեռանկարները հեռախոսազրույցում քննարկեցին ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն ու ԱՄՆ պետքարտուղար Ջոն Քերին։ «Ուշադրության կենտրոնում եղել է իրավիճակը Սիրիայում, ներառյալ այնտեղ կուտակված ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարում ռուս-ամերիկյան փոխգործակցության հեռանկարները։ Լավրովը կրկին ուշադրություն է դարձրել ԱՄՆ-ի հետ կապված սիրիական ընդդիմության կազմավորումների շուտափույթ տարանջատման անհրաժեշտությանը նրանց անվան ներքո թաքնվող ահաբեկիչներից, որոնք պարունակում են ակտիվ հարձակողական գործողություններն ու վայրագությունները զավթված տարածքներում»,- ասվում էր ԱԳՆ կայքում։ Այսպիսով, Օբամա-Պուտին հանդիպումը միանգամայն հավանական է առաջիկա օրերին: Թուրքիայի ու Սիրիայի խնդիրներում նրանց հանդիպումը` չնայած առկա տարաձայնություններին, կարող է որոշակիորեն ազդեցություն ունենալ տարածաշրջանային խնդիրների վրա` սիրիական ճգնաժամից սկսած, ղարաբաղյան հակամարտությամբ` ավարտված: Մետաքսյա Շալունց