Շոյգուն հանկարծակի Բաքու ժամանեց. նոր պատերա՞զմ է նախապատրաստվում
Ինչպես տեղեկացրել էինք, Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովն օգոստոսի 13-ին աշխատանքային այցով մեկնել էր Ռուսաստան: Հասանովը Մոսկվա էր մեկնել Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուի հրավերով: Կողմերը քննարկելու են ռազմական համագործակցությանն առնչվող հարցեր: Ընդ որում, այս այցը նախատեսված չէր, և հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այն տեղ էր ունենում` Պուտինի` Բաքու կատարած այցից, և Սերժ Սարգսյանի` Մոսկվա կատարած այցից հետո, կարելի է ենթադրել, որ բացի զենքի վաճառքի նոր համաձայնագրերը, Պուտինն ու Ալիևը նաև քննարկելու են Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրավիճակը: Երեկ անակնկալ հայտնի դարձավ, որ հիմա էլ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն աշխատանքային այցով այցելում է Բաքու: Ինչպես հայտնեց Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամլո ծառայությունը` Շոյգույի այցը տեղի կունենա օգոստոսի 14-15-ը: Նա երեկ արդեն ժամանել է Ադրբեջան: Ի՞նչ ծրագրեր են ընկած այս չնախատեսված երկու այցերի հիմքում` Հասանովի Մոսկվա կատարած և Շոյգուի` Բաքու կատարելիք այցի: Օգոստոսի 8-ին նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ Բաքու կատարած այցից հետո տեղեկություններ շրջանառվեցին այն մասին, որ Ադրբեջանը մտադիր է ռազմական ինքնաթիռներ ու տրանսպորտային ուղղաթիռներ գնել Ռուսաստանից: Իսկ օգոստոսի 10-ին Սարգսյան-Պուտին հանդիպմանը քննարկվեց Ադրբեջանին և Հայաստանին մատակարարող զենքի մատակարարումների թեման: Պուտինն այդ օրը նշեց, որ Ռուսաստանն աշխատում է Հայաստանի հետ՝ ռազմամթերքի մատակարարման հարցով և կատարում է իր պարտականությունները` նկատելով. «Ինչ վերաբերում է սպառազինությանը, ապա մենք Հայաստանի հետ աշխատանքի ծրագիր ունենք: Հայաստանը ՀԱՊԿ-ի անդամ է և մեր դաշնակիցը, մենք ունենք փոխադարձ պարտականություններ, և Ռուսաստանը իր պարտականությունը մշտապես կատարում է»: Այնուհետև Պուտինը հավելեց, որ զենքի վաճառքի ժամանակակից շուկայում ցանկացած երկիր գործնականում կարող է ցանկացած զենք գնել. «Այնպիսի երկիր, ինչպիսին Ադրբեջանն է, նավթ արդյունահանող երկիր, արագ զարգացող տնտեսություն ունեցող երկիր, ոսկու բավականին մեծ ծավալի պաշարներ ունեցող երկիր, իհարկե, ի վիճակի է զենք գնել ցանկացած տեղից»: Կասկած չկա, որ Ռուսաստան-Ադրբեջանական ռազմական համագործակցության լուրջ ծրագրեր են քննարկվում այս փուլում: Բայց ըստ ռուսական լրատվամիջոցների` բացի ռազմական համագործակցության հարցերից` քննարկվում Շոյգուն Բաքվում քննարկում է նաև «միջազգային և տարածաշրջանային անվտանգության հարցեր», և մասնավորապես` ղարաբաղյան հիմնախնդիրը: Սա իհարկե, հայկական կողմին ուղղված կոնկրետ «մեսիջ» է, ավելի ճիշտ, ճնշում գործադրելու յուրօրինակ միջոց` նպատակ ունենալով վախեցնել հայկական կողմին: Մոսկվան, ցույց է տալիս, որ նախ Հասանովին է կանչում Մոսկվա, ապա Շոյգուն է շտապում Բաքու` Ղարաբաղի հարցով, այսինքն` «հայեր, շտապեք, լավ մտածեք, ժամանակ չկա, զիջումների պետ է գնալ, կամ էլ` պատերազմ կլինի...»: Իրականում, Մոսկվան իր պահվածքով ապացուցում է, որ ապրիլյան քառօրյա պատերազմն էլ է հրահրել, կամ «դաբրո» տվել, որպեսզի հայկական կողմը զիջի տարածքներ, սակայն որոշակի շոկից հետո հայկական բանակի հակահարվածից, պարզ դարձավ, որ հայկական կողմը զիջելու պատրաստ չէ: Հիմա Մոսկվան անցնում է երկրորդ «փորձին», արդեն բաց խաղաքարտերով և առանց ավելորդ սեթևեթանքների: Սպասենք Շոյգույի այցի արդյունքներին: Մետաքսյա Շալունց