Ալիևին մինչև հունիս ժամանակ է տրվել
Երեկ ուշ երեկոյան Վիեննայում կայացած հանդիպումից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները համատեղ հայտարարությամբ հանդես եկան: ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը, ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Ջոն Քերին և Ֆրանսիայի եվրոպական հարցերի պետքարտուղար Արլեմ Դեզիրը՝ ներկայացնելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները, հանդիպել են մայիսի 16-ին՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Իլհամ Ալիևի հետ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն աջակցելու նպատակով։ Այս մասին ասված է ԵԱՀԿ կայքում տեղադրված Սերգեյ Լավրովի, Ջոն Քերիի և Արլեմ Դեզիրի համատեղ հայտարարության մեջ: Նրանք վերահաստատել են, որ չի կարող լինել հակամարտության ռազմական լուծում: Համանախագահող երկրների ներկայացուցիչները հաստատել են 1994 և 1995 թվականների հրադադարի համաձայնագրերը հարգելու կարևորությունը: «Նախագահները վերահաստատել են հրադադարին և հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն իրենց հանձնառությունը: Հետագա բռնությունների վտանգը նվազեցնելու համար նրանք համաձայնել են ամենակարճ ժամկետներում ավարտին հասցնել ԵԱՀԿ-ի հետաքննական մեխանիզմների ներդրման աշխատանքները: Նախագահները նաև համաձայնել են ԵԱՀԿ-ի գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի ընդլայնմանը: Ի վերջո, նրանք համաձայնել են շարունակել անհետ կորածների վերաբերյալ տվյալների փոխանակությունը Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հովանու ներքո՝ հաշվի առնելով 2014 թվականի հոկտեմբերին Փարիզի գագաթնաժողովի ժամանակ ստանձնած պարտավորությունները»,- ասված է հայտարարությունում: Համանախագահների հայտարարությունում, թեև հասցեական քննադատություններ չեն հնչել, սակայն նրանում մի քանի կարևոր արձանագրումներ կան: Մեկն այն է, որ նախագահները հետագա բռնությունների վտանգը նվազեցնելու համար համաձայնել են ամենակարճ ժամկետներում ավարտին հասցնել ԵԱՀԿ-ի հետաքննական մեխանիզմների ներդրման աշխատանքները: Հիշեցնենք, սրա կիրառումն էր հայկական կողմն ամիսներ շարունակ պնդում, իսկ Բաքուն մինչ այժմ չէր համաձայնում այս գաղափարին: Հաջորդն այն է, որ համանախագահող երկրների ներկայացուցիչները հաստատել են 1994 և 1995 թվականների հրադադարի համաձայնագրերը հարգելու կարևորությունը: Մինչդեռ Բաքուն, հիշեցնենք, ամեն ինչ անում էր, որպեսզի զինադադարի համաձայնագիրը մոռացության մատնվի, այսինքն` չլինի այն միակ փաստաթուղթը, որը նախ հրադադարի ռեժիմ է պարտադրում կողմերին ու որի վրա կա նաև ԼՂ-ի ստորագրությունը: Ինչպես իրեն կդրսևորի Բաքուն ապագայում` ոչ միայն չի կարելի կանխատեսել, այլև կարելի է ասել, որ աննախատեսելի է, քանի որ գործ ունենք իսկապես մի երկրի առաջնորդի հետ, որի ուղղակի կեղծարար է: Միջազգային հանրությունն այսօր լայնորեն անդրադառնում է Վիեննայի հանդիպմանը: Հանդիպումից անմիջապես հետո հանդես եկավ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը` արձանագրելով, որ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև փոխզիջումը հնարավոր է: Միևնույն ժամանակ, Լավրովն ընդգծել է, որ, հաշվի առնելով ներկայիս ստեղծված իրավիճակը, փոխզիջմանը հնարավոր կլինի հասնել փուլ առ փուլ: «Փոխզիջումը միշտ էլ հնարավոր է: Եթե նման հնարավորություն չլիներ, ՌԴ-ն, ԱՄՆ-ն ու Ֆրանսիան այլևս չէին զբաղվի այս հարցով։ Մեր նպատակն է գործն ավարտին հասցնելը, որպեսզի կարողանանք առաջ շարժվել ու հակամարտությունը լիարժեք կարգավորել: Հաշվի առնելով կողմերի միջև ստեղծված բավական լարված իրավիճակը` մենք ստիպված կլինենք անել դա փուլ առ փուլ: Կարգավորման առաջին փուլի պարամետրերի համաձայնեցման հավանականությունն արդեն կա: Դրանք ձևակերպվել են Ռուսաստանի միջնորդության շրջանակներում` արժանանալով մեր ամերիկացի ու ֆրանսիացի գործընկերների հավանությանը»,-մանրամասնել է Լավրովը: Այնուհետև ռուսական դիվանագիտության ղեկավարը հավելել է, որ Մոսկվան ամեն կերպ աջակցելու է հակամարտող կողմերի միջև փոխզիջման որոնմանը: «Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել զինադադարի պահպանման, կրակի դադարեցման մասին այն տեսքով, ինչ տեսքով դա ամրագրվել է դեռ նախորդ հարյուրամյակի 1994-95 թվականների համաձայնագրերով: Պայմանավորվել ենք նաև այն մասին, որ ԵԱՀԿ-ն կձևակերպի կոնկրետ քայլեր, որոնք թույլ կտան հետաքննել միջադեպերը շփման գծում, այն մասին, որ ԵԱՀԿ-ն նաև կօգնի լուծել անհետ կորածների խնդիրը և այն մասին, որ հունիսին Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահները կհամաձայնեցնեն իրենց հատուկ հանդիպման օրը և վայրը», - հայտարարել է Լավրովը: Մինչև հունիս պարզ կդառնա, թե միջնորդ պետությունների պահանջներն Ադրբեջանը կատարում է, թե ոչ: Բաքուն այլևս ժամանակ ձգելու հնարավորություն չունի: Եթե ներդրում են սահմանային միջադեպերի ու մոնիտորինգի մեխանիզմները, ապա դուրս է մնում հավերժական դարձած հարցը` ով է սկսել ագրեսիան առաջինը: Համանախագահող երկրների տարածած հայտարարությամբ վերահաստատվել են 1994-95 թվականների համաձայնագրերի պարտավորությունները, Բաքուն նաև այստեղ է զիջել: Մնում է մի քանի շաբաթ` տեսնել Ադրբեջանի իրական քայլերը: Եթե Բաքուն դրժի իր իսկ հայտարարությունները, որոնք արել է Վիեննայում, ապա կարելի է կանխատեսել, որ ամռանը Ալիևին այլ բան չի մնալու, քան լայնածավալ պատերազմական գործողությունների դիմելը: Թամար Բագրատունի