Մոսկվան «գազ տվեց». Կամ՝ գազի գնի բարձրացում, կա՞մ...

«Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ-ն գազի սակագների սահմանման կամ վերանայման համար Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով դիմելու մասին հայտարարություն է տեղադրել ՀՀ հրապարակային ծանուցումների պաշտոնական ինտերնետային կայքում։

Ըստ հայտարարության՝ «Գազպրոմ Արմենիան» մտադիր է 2020թ. հուլիսի 1-ից սպառողների համար բնական գազի գինը բարձրացնել 36 տոկոսով։ Ընտանեկան կամ սոցիալական նպաստի իրավունք ունեցող սպառողներին տարեկան մինչև 600 խորանարդ մետր բնական գազի համար՝ վաճառվող յուրաքանչյուր 1000 խորանարդ մետր բնական գազի գործող սակագինը 100,000 դրամ է։ «Գազպրոմ Արմենիան» առաջարկում է սակագինը դարձնել 135,909.6 դրամ։

Ընկերությունը, սակայն, նախատեսում է որոշ չափով նվազեցնել ամսական մինչև 10 հազար խորանարդ մետր սպառում ունեցող սպառողներին վաճառվող գազի սակագինը՝ յուրաքանչյուր 1000 խորանարդ մետրի դիմաց առաջարկելով 135,909.6 դրամ` գործող 139 000 դրամի փոխարեն։

Հիշեցնենք, որ 2019 թ. հունվարի 1-ից Հայաստանին վաճառվող ռուսական գազի գինը սահմանին 15 դոլարով բարձրացել էր՝ 1000 խմ-ի դիմաց դառնալով 165 դոլար, սակայն բնակիչների համար գազի սակագինը մնացել է անփոփոխ:

Ահա, գազի թեման կրկին մտավ հայ-ռուսական քննարկումների թեմա: Վաղուց կրկին խոսակցություն էր գնում, որ գազի գինը բարձրանալու է այս տարի:

Ըստ ամենայնի մեկ օր առաջ Հայաստանի իշխանություններն արդեն ունեին տեղեկատվությունը, որ ռուսական կողմն անդրդվելի է և հրապարակային պահանջելու է գազի գնի բարձրացում:
Այդ իսկ պատճառով Նիկոլ Փաշինյանը Բելառուսի նախագահ Լուկաշենկոյի հետ քննարկել էր թեման, այսպես ասած՝ դժգոհել դաշնակից Ռուսաստան վարած քաղաքականությունից:

Դրան հետևեց փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի՝ կառավարության անունից Հայաստան մատակարարվող գազի գնի փոփոխության վերաբերյալ նոր բանակցություններ սկսելու նամակի հրապարակումը, որով նա դիմել էր «Գազպրոմ» ՀԲԸ վարչության նախագահ Ալեքսեյ Միլլերին: Նամակում, մասնավորապես ասվում է. «Արդեն ակնհայտ է, որ կորոնավիրուսի հետևանքները բացասական ազդեցություն կունենան մեր երկրների սոցիալ-տնտեսական զարգացման վրա, և դա կհանգեցնի էներգառեսուրսների սպառման ծավալի անկմանը: Մենք, իհարկե, ամեն կերպ կխթանենք արտադրության և սպառման աճը, բայց նշված միջոցառումների արդյունավետության համար անհրաժեշտ է ապահովել մրցակցային միջավայր: Մենք բոլորս հասկանում ենք, որ Հայաստանում գազի գինը այս իմաստով ունի մեծ նշանակություն: Մենք նաև հասկանում ենք, որ մեր երկրների բարեկամական հարաբերությունների մասշտաբներն ու մակարդակը թույլ են տալիս մեզ և պահանջում են մեզնից ժամանակին բարձրացնել և քննարկել մեր երկրների, այդ թվում` առևտրատնտեսական համագործակցության կայուն զարգացման համար համակարգային նշանակություն ունեցող հարցեր»:

Փոխվարչապետը նամակում ընդգծել է նաև, որ հաշվի առնելով կանխատեսումներն ու համաշխարհային շուկաներում էներգառեսուրսների, այդ թվում՝ նավթի և գազի գների հետ կապված ընթացիկ իրավիճակը` ՀՀ կառավարությունը նպատակահարմար է համարում սկսել նոր բանակցություններ Հայաստան մատակարարվող գազի գնի փոփոխության վերաբերյալ. «Մասնավորապես, մենք պատեհաժամ ենք համարում Հայաստանի և Վրաստանի սահմանին հազար խորանարդ մետրի համար գազի գինը նվազեցնելու, ինչպես նաև գազի համար վճարումը ազգային արժույթով կատարելու վերաբերյալ կանոն սահմանելու հարցերի քննարկումը»:

Հայ-ռուսական գազային բանակցությունների մեկնարկն, այսպիսով, տրված է: Ռուսական կողմը կպահի իր պահանջը մինչև վերջ՝ ցույց տալով, որ Հայաստանի և Բելառուսի դժգոհությունները ոչինչ չարժեն իրենց համար, կամ՝ որպես դաշնակից պետություն կառաջարկի զիջում՝ ինչ-որ բանի դիմաց:

Մնում է պարզել, թե՝ ինչի՞: Այս հարցը պատասխանը ստանալու համար դեռ երկար ժամանակ կպահանջվի:

Մետաքսյա Շալունց