ԵՄ-ն՝ Շենգենի վերացման սպառնալիքի առաջ
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Եվրոպական միության երկրների ղեկավարներին նախազգուշացրել է, որ ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակում համերաշխություն չդրսևորելու դեպքում, կորոնավիրուսի համավարակը կարող է խարխլել Միության հիմնասյուները, որոնցից է օրինակ` ոչ սահմանային գոտին։
Ըստ քաջատեղյակ դիվանագիտական աղբյուրի՝ Մակրոնն այս մասին ասել է ԵՄ 26 պետությունների ղեկավարների հետ տեսահանդիպման ժամանակ: «Եվրոպական ծրագիրը վտանգի տակ է: Այժմ առերեսվել ենք Շենգենի վերացման սպառնալիքին»,- նշել է Մակրոնը:
Հիշեցնենք, որ հանդիպմանը քննարկվել են կորոնավիրուսի տարածման դեմ պայքարին ուղղված գործողությունների համակարգման հարցերը, ինչպես նաև համավարակի տնտեսական հետևանքները:
ԵՄ-ն ճշտում է կորոնավիրուսների դեմ համատեղ պայքարի իր ծրագրերը: Այս մասին Twitter-ի իր միկրոբլոգում գրել է ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար Անդրեա Վիկտորինը: «ԵՄ-ն Հայաստանի ամենախոշոր դոնորն է` շաբաթական ավելի քան 1 միլիոն եվրոյի չափով օգնությամբ և հայ ժողովրդի և տարածաշրջանի կենսապայմանների բարելավման նպատակով: Մենք ճշտում ենք մեր ծրագրերը` Covid19-ի դեմ պայքարում ուժերը միավորելու համար: Ավելի շատ միջոցներ կհատկացվեն»,- գրել է նա:
Իրենց հերթին Արժույթի միջազգային հիմնադրամը և Համաշխարհային բանկը կառավարություններին կոչ են արել կասեցնել աշխարհի ամենաաղքատ երկրների պարտքերի վճարումները, որ նրանք կարողանան պայքարել կորոնավիրուսի համավարակի դեմ:
«ՀԲ-ն և ԱՄՀ-ն կարծում են, որ ներկա պահին անհրաժեշտ է ապահովել զարգացող երկրների համար գլոբալ մեղմացում, ինչպես նաև ուժեղ ազդանշան ֆինանսական շուկաների համար»,- նշված է համատեղ հայտարարության մեջ: Այս քայլն ուղղված է այն երկրներին օգնելուն, որտեղ բնակվում է ծայրահեղ աղքատության մեջ ապրող աշխարհի բնակչության երկու երրորդը՝ հիմնականում Աֆրիկայի երկրներում Սահարայից հարավ, և ամենաշռայլ ու էժան վարկերի իրավունք ստանալուն Միջազգային զարգացման ասոցիացիայից (ՄԶԱ), որը ֆինանսավորվում է ավելի հարուստ ազգերի կողմից:
«Կորոնավիրուսի բռնկումը ՄԶԱ երկրների համար, հավանաբար, լուրջ տնտեսական և սոցիալական հետևանքներ կունենա», որոնք կբախվեն «լիկվիդայնության անհապաղ անհրաժեշտությանը»՝ կորոնավիրուսի բռնկմամբ առաջացած խնդիրները լուծելու համար: ԱՄՀ-ն և ՀԲ-ն G20 երկրներին կոչ են արել աջակցել «բոլոր պաշտոնական վարկատուների կողմից ՄԶԱ երկրների պարտքերի վճարումը կասեցնելու» նախաձեռնությանը:
Դրանից բացի, կոչ են արել վերլուծել ֆինանսական պահանջմունքները, որոնց այս երկրները բախվելու են, և որոշել՝ նրանց ընդհանուր ծանրաբեռնվածությունն արդյոք կայո՞ւն է:
Համաշխարհային բանկի մասը լինելով՝ ՄԶԱ-ն աշխարհի 76 ամենաաղքատ երկրների օգնության խոշորագույն աղբյուրներից մեկն է՝ 30 տարի և ավելի ժամկետով վարկեր տրամադրելով զրոյական կամ ցածր տոկոսադրույքներով, ինչպես նաև խնդիրներ ունեցող որոշ երկրների տալով դրամաշնորհներ:
Ավելի քան 150 երկրներ մինչ այժմ կորոնավիրուսով վարակման 100-ից պակաս դեպք ունեն, ավելի ագրեսիվ միջոցառումները կօգնեն նրանց խուսափել խոշոր սոցիալական և տնտեսական կորուստներից, հայտարարել է ԱՀԿ գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Գեբրեեսուսը։ Նրա խոսքերով՝ մասնավորապես, Սահարայից հարավ Աֆրիկայի երկրներում մինչ այժմ հաշվվում է 1400-ից մի քիչ ավելի դեպք։ Եթե նրանք անհապաղ ագրեսիվ միջոցներ ձեռնարկեն հիվանդության զսպման համար, ինչպես նաև թեսթավորեն և հայտնաբերեն շփումները, նրանք կկարողանան կանգնեցնել COVID-19-ի տարածումը, կարծում է ԱՀԿ գլխավոր տնօրենը։
Նկատենք, որ ինը եվրոպական երկրներ ԵՄ-ի իրենց գործընկերներին կոչ էին արել թողարկել, այսպես կոչված, «կորոնաբոնդեր»՝ նոր պարտքային գործիք, որը կմիավորի տարբեր եվրոպական երկրների արժեթղթերը։ Պահպանողական քաղաքական գործիչները այնպիսի երկրներում, ինչպիսին են Գերմանիան, Նիդեռլանդները և Ավստրիան խոշոր պարտքեր ունեցող երկրների՝ Իտալիայի, Հունաստանի և Պորտուգալիայի հետ միասին «կորոնաբոնդերի» թողարկման հետ կապված մտավախություն ունեն, հայտնում է CNBC-ը։
Այնուամենայնիվ, Եվրոպան գտնվում է ճգնաժամի մեջ, մարտից դիտարկվել է ամբողջ աշխարհում կորոնավիրուսի նոր դեպքերի կտրուկ աճ։ Չորեքշաբթի առավոտվա տվյալներով՝ Եվրոպայում գրանցվել է ավելի քան 182 000 դեպք։ «Մենք պետք է ընդունենք իրավիճակի լրջությունը և մեր տնտեսությունն այսօր ամրապնդելու հետագա գործողությունների անհրաժեշտությունը»,- նամակում հայտարարել են Իտալիայի, Ֆրանսիայի, Բելգիայի, Հունաստանի, Պորտուգալիայի, Իսպանիայի, Իռլանդիայի, Սլովենիայի և Լյուքսեմբուրգի առաջնորդները։ «Մեզ պետք է աշխատել ընդհանուր պարտքային գործիքի վրա, որը պետք է թողարկվի եվրոպական ինստիտուտի կողմից, որպեսզի միասնական հիմքով և բոլոր անդամ-երկրների համար օգտակարությամբ միջոցներ գրավի շուկա»,- ասել են ինը պետությունների ղեկավարները։
ԵՄ-ն պետք է ավելի շատ միջոցներ տրամադրի, որպեսզի դիմակայի կորոնավիրուսի բռնկման տնտեսական հետևանքներին։ Այս մասին հայտարարել է Նիդեռլանդների ֆինանսների նախարար Վոպկե Խուստրան։ «Իմ խնդրանքն է՝ անհապաղ ազատեք գումարները ընթացիկ բյուջեում՝ այն տարածքների համար, որոնք հատկապես տուժել են կորոնավիրուսից,- RTL-ին տված հեռուտատեսային հարցազրույցի ժամանակ ասել է նա,- Ես մտածում եմ, մասնավորապես, ֆինանսատնտեսական կողմի, ինչպես նաև նոր բազմամյա բյուջեի մասին։ Մտածեք, խնդրում եմ, ճգնաժամի այդ սցենարի մասին»։
Մետաքսյա Շալունց