Ռուս-թուրքական հարաբերությունները պայթեցնելու ԱՄՆ-ի նոր պլանը

Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն և Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադը նախօրեին հանդիպել են Սիրիայում, հայտնում էին ռուսական գործակալությունները՝ հղում անելով Պաշտպանության նախարարությանը: «Դամասկոսում Սիրիայի Արաբական Հանրապետության Նախագահ Բաշար Ասադը ընդունել է Սերգեյ Շոյգուին»:

Նշվում է, որ պաշտպանության նախարարը աշխատանքային այցով գտնվում է Սիրիայում՝ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի կարգադրությամբ։

Օրեր առաջ Պուտինը և Ասադը քննարկել էին Սիրիայի իրավիճակը և ռուս-թուրքական համաձայնությունների իրականացումը: ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը և Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադը հեռախոսազրույց են ունեցել, որի ժամանակ քննարկել են Սիրիայի իրավիճակը և ռուս-թուրքական համաձայնությունների իրականացումը:
«Քննարկվել են սիրիական Սահմանադրական կոմիտեի շրջանակում քաղաքական պրոցեսի առաջընթացի հարցերը, ինչպես նաև Սիրիային տրամադրվող մարդասիրական աջակցության հարցը»,- հայտնել է Կրեմլի մամուլի ծառայությունը:

Ռուսաստանի և Թուրքիայի նախագահներ Վլադիմիր Պուտինը և Ռեջեփ Էրդողանը, հիշեցնենք, որ մարտի 5-ին Մոսկվայում կայացած բանակցություններում պայմանավորվեցին հրադադարի հաստատման և մի շարք այլ միջոցառումների մասին, որոնք ուղղված են իրավիճակի կարգավորմանը Իդլիբում: Նրանց կողմից ձեռք բերված պայմանավորվածությունները նախատեսում էին, որ այս տարածաշրջանում ռազմական գործողությունները դադարեցվելու են շփման գծի ողջ երկայնքով` մարտի 6-ին հրադադարի ուժի մեջ մտնելուց հետո:

Մարտի 15-ից Ռուսաստանի Դաշնությունը և Թուրքիան համատեղ պարեկություն են իրականացնում Մ-4 մայրուղու վրա, որի երկայնքով անվտանգության միջանցք կստեղծվի: Մոսկվան և Անկարան վերահաստատել են իրենց` Սիրիայի ինքնիշխանության պահպանմանն ուղղված հանձնառությունը և պայմանավորվել են շարունակել վճռական պայքարը ահաբեկչության դեմ:

Միևնույն ժամանակ Վաշինգտոնը ձգտում է «կրակը» թեժացնել ռուս-թուրքական հարաբերություններում: Միացյալ Նահանգները կարծում է, որ Ռուսաստանն է Սիրիայում իր ռազմական գործողությունների ընթացքում սպանել տասնյակ թուրք զինվորներին, հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն՝ նշելով, որ Վաշինգտոնը շարունակում է աջակցել ՆԱՏՕ-ի իր դաշնակից Թուրքիային։

Պոմպեոն չի հստակեցրել, թե որտեղ և որ միջադեպի ժամանակ են սպանվել թուրք զինվորները։ Ընդ որում, Վաշինգտոնն առաջին անգամ, թուրք զինվորների զոհվելու հետ կապված, ուղղակի մատնացույց է արել Մոսկվային։

«Մենք կարծում ենք, որ Ռուսաստանն է իր ռազմական գործողությունների ժամանակ սպանել տասնյակ թուրք զինվորներին, և մենք աջակցում ենք ՆԱՏՕ-ի մեր դաշնակցին՝ Թուրքիային, և շարունակում ենք դիտարկել Թուրքիայի աջակցության լրացուցիչ միջոցառումները՝ Իդլիբում և Սիրիայում բռնության դադարեցման համատեքստում»,- ասել է նա։

Ռուս-թուրքական հարաբերություններում ցանկալի զարգացումներ ԱՄՆ-ը չստացավ: Ըստ ամենայնի, հիմա որոշել է «թուրք զինվորների սպանության» թեմայով՝ կրքերը բորբոքելով հասնել ցանկալի արդյունքի՝ ռուս-թուրքական հարաբերություններում լարման:
Իր հերթին ԵՄ-ն էլ քննադատել է Թուրքիային: Գերմանիայի ԱԳ նախարար Հայկո Մաասը հայտարարել է, որ Եվրամիությունը պատրաստ է օգնել Թուրքիային փախստականների հարցում, սակայն չի հանդուրժի, որ նրանց օգտագործեն քաղաքական ճնշում գործադրելու համար: «Մենք ինտենսիվ բանակցություններ ենք վարել սիրիական Իդլիբում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ, ինչպես նաև ԵՄ-ի և Թուրքիայի միջև փախստականների հարցով համաձայնագրի մասին»,- ասել է Մաասը ԵՄ ԱԳ նախարարների խորհրդի մամլո ասուլիսի արդյունքում:

Նրա խոսքով՝ քննարկվել է նաև Իդլիբին հավելյալ հումանիտար օգնություն տրամադրելու հարցը: «Այժմ հրադադարի ռեժիմ է գործում, և մենք պարտավոր ենք օգտվել այդ առիթից՝ Իդլիբում բնակվող մոտ մեկ մլն մարդու հումանիտար օգնություն հասցնելու համար», - հավելել է գերմանացի նախարարը՝ շեշտելով, որ թույլ չեն տա, որ «փախստականներին օգտագործեն որպես քաղաքական լծակ»:

Հիշեցնենք, որ Թուրքիան փետրվարին Իդլիբում տիրող իրավիճակի սրումից հետո հայտարարեց, որ այլևս չի զսպի փախստականների հոսքը և բացել էր ԵՄ-ի հետ իր սահմանները:

Այս հարցով, կարելի է ասել, Անկարան լարվածության մեջ է պահում ԵՄ երկրներին՝ պարբերաբար հանդես գալով շանտաժի ելույթներով ու սարսափեցնելով, որ կբացի սահմանները փախստականների առջև:

Մետաքսյա Շալունց