Վարկային արձակուրդ. ծանոթացեք պայմաններին թակարդն ընկնելուց առաջ
Հանրապետությունում իրականացվող կորոնավիրուսի տարածումը կանխարգելող միջոցառումներին միացել են նաև բանկերն ու վարկային կազմակերպությունները:
Հարցը բարձրաձայնվել էր ընդդիմադիր ուժերի պատգամավորների կողմից: «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության նախագահ Էդմոն Մարուքյանը նամակով դիմել էր Կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանին և առաջարկել Հայաստանի Հանրապետությունում գործող առևտրային բանկերի հետ անհապաղ քննարկել կորոնավիրուսի համաճարակի տարածման և կանխարգելիչ միջոցառումների հետևանքով տուժող տնտեսվարողների, այդ թվում՝ անհատ ինքնազբաղված քաղաքացիների վարկային պարտավորությունների հաշվարկն ու վճարումը ժամանակավորապես կասեցնելու հարցը: Մարուքյանն առաջարկել էր առնվազն, 3 ամիս ժամկետով սառեցնել վարկերը: Հաջորդաբար արդեն ՀՀ Կենտրոնական բանկը նամակով դիմել էր առևտրային բանկերին, որպեսզի վերջինները վերանայեն կորոնավիրուսի հետևանքով խնդիրներ ունեցող հաճախորդների վարկային պայմանները:
Անկախ Կենտրոնական բանկի գործողություններից այս ընթացքում բանկերն իրենք են հայտարարություններ արել և առաջարկել իրենց նախաձեռնությունները: :
«Ամերիաբանկ»-ը հայտարարել է, որ կորոնավիրուսի կանխարգելման նպատակով, ինչպես նաև խուսափելով բանկի մասնաճյուղերում մարդկանց կուտակումներից` որոշում է կայացրել բանկի բոլոր ֆիզիկական անձ և անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող հաճախորդներին ս.թ. մարտի 13-ից մինչև մայիսի 13-ը ներառյալ տրամադրել «վարկային արձակուրդ»: Ֆիզիկական անձ և անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող բոլոր անձինք այդ ժամանակահատվածում կարող են չկատարել իրենց վարկերի հերթական մարումները, ներառյալ` մայր գումարները, հաշվեգրված տոկոսագումարները, սպասարկման և այլ վճարները, ինչը չի հանգեցնի որևէ բացասական հետևանքի:
Ֆիզիկական անձ և անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող հաճախորդների տոկոսադրույքները կհաշվարկվեն և կբաշխվեն վարկերի մնացած ամիսների վրա` համաձայն նոր կազմված ժամանակացույցի, որը հաճախորդները կարող են ստանալ իրենց կողմից նախապես ընտրված հաղորդակցման եղանակով:
«Մոգո» ՈՒՎԿ-ն ավտովարկ վերցրած քաղաքացիներին առաջարկում է մարտ ամսվա մարումները տեղափոխել ապրիլ ամիս՝ առանց լրացուցիչ վճարների: «Հայբիզնեսբանկ»-ն առաջարկում է օգտվել առցանց բանկային ծառայություններից և անկանխիկ վճարամիջոցներից:
«Արդշինբանկ»-ն իր հերթին հորդորում է օգտվել ստեղծված բանկային գործարքների իրականացման բազմաթիվ տարբերակներից, որոնց միջոցով հնարավոր է 24/7 ռեժիմով իրականացնել կոմունալ վճարումներ, փոխանցումներ, վարկերի մարումներ, ավանդների համալրում, արժույթի փոխանակում առանց Բանկ այցելելու:
Այն, որ բանկերը որշակի նախաձեռնություններ են ցուցաբերում, բայց խոշոր հաշվով այն ինչ առաջարկում են հայկական բանկերը, դասական իմաստով վարկային արձակուրդ չէ: Վարկային արձակուրդի ժամանակ սահմանված ամիսների քանակով վարկը սառեցվում է, փոխարենը ամիսների նույն քանակով վարկի ժամկետն երկարաձգվում է: Օրինակ` եթե քաղաքացին ըստ վարկային պայմանագրի 10 ամիս պետք է վճարի ամսական 100 հազար դրամ, ապա վարկային երկամսայա արձակուրդից հետո վարկառուջն պետք է շարունակի վճարել` ընդամենը վարկային պայմանագրի ժամկետի երկարաձգումով, իսկ արձակուրադի շրջանում տոկոսները չեն հաշվարկվում:
Հայաստանյան բանեկրը նման առաջարի չեն ներկայացրել` նրանք վարկային պայմանագրի ժամկետի երկարաձգում չեն կատարում, փոխարենը արձակուրդային ամիսներից հետո կազմվեու է նոր ժամանակացույց, որով մայր գումարն ու տոկսների վճարումը հաշվարկվում է մնացած ժամանակահատվածի համար: Այսինքն` վարկային արձակուրդից հետո վարկառու ֆինանսական բեռը ավելանալու է, քանի որ վճարվելիք գումարի չափը ըստ ամիսների կավելանա: Այնպես որ առաջին հայացքիվ գայթակղիչ թվացող վարկային արձակուրդն իրականում իր մեջ ունի այլ ելևէջներ. անհրաժեշտություն կա մանրամասն ուսումնասիրել բոլոր պայմանները:
Հայկ Դավթյան