50 մլն դրամից բարձր արժեքով գույք ունեցողները կդառնան մեղադրյալ
Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց կառավարության կողմից ներկայացված Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը, որն ըստ էության թույլ է տալիս բռնագանձել գույքը, որի ձեռքբերումը չի հիմնավորվում օրինական եկամտի աղբյուրներով:
Խոսքը 50 մլն դրամը գերազանցող գույքի մասին է: Նախատեսված իրավական մեխանիզմը թույլ է տալիս բռնագանձել նման գույքը, որի ձեռքբերումը, չի հիմնավորվում օրինական եկամտի աղբյուրներով: Այդպիսի գույքի առնչությամբ գործում է ապօրինի ծագում ունենալու կանխավարկածը, որը կարող է հերքվել պատասխանողի կողմից գույքի ձեռքբերումը հիմնավորվող ապացույցների ներկայացման դեպքում միայն:
Այս նախագծով կոռուպցիայի դեմ պայքարի անվան տակ պետությունը գործարկում է կուլակաթափության ինստիտուտը` դրան տալով օրենքի ուժ:
Այսինքն` պետությունը գույքի անօրինական լինելու մասին հիմքեր և ապացույցներ գտնելու խնդիր ինքն իր առաջ չի դնում, փոխարենը սեփականատիրոջ գույքը խլում է` նրանից պահանջելով հիմնավորել գույքի օրինականությունը: Փաստորեն, օրենքի հիմքում դրված է մեղավորության կանխավարկածը: Մարդը, ով 50 մլն դրամից բարձր արժեքով տուն ունի, արդեն իսկ մեղավոր է: Նա ավտոմատ դառնում է մեղադրյալ և պարտավոր է ապացուցել, որ չի գողացել: Եթե չի կարողանում ապացուցել, ուրեմն կզրկվի գույքից: Նման մոտեցում եղել է բոլշևիկների իշխանության օրոք, երբ բոլորը զանգվածաբար հռչակվել են բուրժուաներ, աքսորվել և ունեզրկվել: Իրավական երկրներում մարդը պարտավոր չէ ապացուցել իր անմեղությունը, քանի դեռ ապացուցված չէ նրա մեղավորությունը:
Հայաստանի նման երկրում, որտեղ ֆինանսական տրանսֆերների շատ մեծ հոսք կա, որտեղ արտագնա աշխատողների հոծ զանգված կա, նման օրենքի ընդունումն ուղղակի պատուհաս կդառնա: Մարդիկ պարզապես հրաժարվելու են Հայաստանում ներդրում կատարել, քանի որ միշտ մտածելու են, թե մի օր էլ իրենց ունեցվածքն են բռնազավթելու:
Հայկ Դավթյան