Հայաստանը՝ տնտեսական սկանդալի մեջ. ԵԱՏՄ-ում մեզ մեղադրում են «խարդախ սխեմաներ» գծելու մեջ
Ղազախստանի պաշտոնյաները հուսախաբ են արել օտարերկրյա ավտոմեքենաների սեփականատերերին: Խոսքը հայկական և ղրղզական համարանիշներով մեքենաների մասին է: Իշխանությունները մտադիր չեն կրճատել տուրքերի չափը: Իսկ նրանց, ովքեր չեն ցանկանում վճարել, առաջարկվում է դատական գործընթաց սկսել նախորդ սեփականատերերի հետ: Պարզվել է, որ նրանք իրավունք չեն ունեցել Ղազախստանում մեքենաներ վաճառել:
«Այս մեքենաները, մասնավորապես, հայկական արձանագրության մեջ ասվում է, որ կարող են օգտագործվել միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների կողմից, որոնք մշտապես բնակվում են Հայաստանի Հանրապետությունում: Եվ դրանք կարող են ներմուծվել մեր երկիր միայն ժամանակավոր հիմունքներով ուղղակիորեն հենց սեփականատիրոջ՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու կողմից: Սա անձնական նպատակների համար է, երբ նրանք ճանապարհորդում են որպես զբոսաշրջիկ կամ որպես հյուր: Միայն այս դեպքում»,- KTKnews-ի հետ զրույցում ասել է Ղազախստանի Հանրապետության առևտրի և ինտեգրման փոխնախարար Ժանել Կուշուկովան:
Ի՞նչ է ստացվում... Կենացները, ինչպես ասում են՝ «քաղցրանում են»:
Ղազախստանի ՆԳՆ-ում պատմել են, որ ոստիկանության աշխատակիցներ են ուղարկել Հայաստան՝ հայկական ավտոմեքենաների հետ կապված իրավիճակի պատճառով. նախարարությունում հայտնել են խարդախ սխեմայի մասին, որը կազմակերպել են ինչպես Ղազախստանի, այնպես էլ Հայաստանի քաղաքացիները:
Հայաստանը ԵԱՏՄ երկրներից ամենաուշն է իր ավտոմեքենաների համար տեխռեգլամենտ մտցրել, դա տեղի է ունեցել 2020 թվականին, եւ մինչ այդ Հայաստանի բոլոր քաղաքացիները կարող էին տեղաշարժվել եվրո-4 դասից ցածր եւ 2007 թվականի արտադրության ավտոմեքենաներով: Ղազախստանում նման մեքենաների համար արգելք է սահմանվել դեռեւս 2015-ին:
Ինչպես պատմել է Ղազախստանի ՆԳՆ ղեկավարի տեղակալ Մարատ Կոժաեւը, ղազախստանցիներն օգտագործել են երկու երկրների պահանջներում նշված սողամուտքերից եւ տարբեր ճանապարհներով հայկական փաստաթղթեր ձեւակերպել, թե, իբր, ժամանակավորապես բնակվում են Հայաստանում: Այդ փաստաթղթերի հիման վրա ավտոմեքենան ներկրվել է Ղազախստան: Փաստաթղթերի թվում են՝ վարման լիազորագիր, ապահովագրություն եւ տեխանձնագիր, բնակության ձեւակերպում եւ այլն: «Յուրաքանչյուր դեպք անհատապես կբացահայտենք: Մենք ոստիկանական խումբ ենք ուղարկել Հայաստան՝ հասկանալու համար, թե ինչ մեխանիզմ է այնտեղ կիրառվել, ով է մեղավոր: Մեր հայ գործընկերների հետ կստուգենք ղազախստանցիների եւ Հայաստանի քաղաքացիների գործողությունները»,- ըստ News.am-ի՝ նշել է Կոժաեւը:
Նա հավելել է, որ իրավապահ մարմիններ են դիմում ղազախստանցիները հայտարարություններով, որ Հայաստանում ավտոմեքենա գնելիս ներգրավվել են խարդախ սխեմաներում:
Այսպիսով, հայկական ավտոշուկայից ավտոմեքենաների գնման արդյունքում, Հայաստանի բյուջեն լցնելու փաստն, իշխանությունների «գլուխ գովալը», կարելի է ասել՝ մեծ վտանգի մեջ է հայտնվել: Ստացվում է, Ղազախստանի միջոցով Հայաստանը դառնալու է ԵԱՏՄ օրենքների խախտմանը նպաստող պետություն:
Ղազախստանում արդեն քննարկում են Հայաստանից գնված ավտոմեքենաները վերադարձնելու տարբերակը:
Օրեր առաջ Ղազախստանի ներքին գործերի առաջին փոխնախարար Մարատ Կոժաևը պարզաբանել էր օտարերկրյա հաշվառման համարանիշերով ավտոմեքենաների գրանցման կանոնները: Պաշտոնյայի խոսքով՝ նման մեքենաներ գրանցելու համար սեփականատերերը պետք է դուրս գան Ղազախստանի սահմաններից և 30 օր անց վերադառնան Ղազախստան: «Խոսքը միայն Հայաստանից և Ղրղըզստանից բերված մեքենաների մասին է: Դա չի վերաբերում ռուսական մեքենաներին: Մաքսազերծման կանոնների համաձայն՝ դա պետք է անեն Ղազախստան մուտք գործող բոլոր մեքենաների տերերը, եթե դրանց մաքսազերծումն արվել է ոչ ըստ ԵԱՏՄ տարածքում սահմանված կանոնների:
Մեզ մոտ դա վերաբերվում է երկու երկրի՝ Հայաստանին և Ղրղըզստանին, որտեղ մինչև 2020 թվականը մաքսազերծման արտոնյալ ժամանակահատված էր գործում, այսինքն մաքսատուրքերն ավելի ցածր էին, քան ԵԱՏՄ մյուս անդամների մոտ: Այդ պատճառով ստացվում է, որ կանոնը պետք է տարածվի միայն Հայաստանի և Ղրղզստանի քաղաքացիների վրա, որոնք իրենց մեքենաներով ժամանակավոր մուտք են գործում մեր երկիր և կարող են ազատ շարունակել ուղին: Ինչ վերաբերում է մեր քաղաքացիներին, ապա նրանք պետք է նախապես ամբողջական մաքսազերծում անեին»,- պարզաբանել է Կոժաևը:
Հայաստանը հայտնվեց, մեղմ ասած՝ տհաճ պատմության մեջ: Եվ դեռ հարց է, թե այս սկանդալային տհաճությունն ինչ է արժենալու Հայաստանին՝ ԵԱՏՄ-ում, մեր երկրի վարկանիշի առումով:
Մետաքսյա Շալունց