Մոսկվան Բաքվի՝ «գերիների փոխանակումն» է պահանջում
Ադրբեջանն ու Հայաստանը շարունակում են գերիների փոխանակման հարցի շուրջ քննարկումները, երեկ այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում հայտարարել է Ռուսաստանի արտգործնախարարության խոսնակ Մարիա Զախարովան:
Այդ հարցը «մշտապես գտնվում է բանակցությունների օրակարգում» և այն առանձին քննարկվել է նաև ապրիլին Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի արտգործնախարարների մոսկովյան հանդիպման ժամանակ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների մասնակցությամբ, ասել է Զախարովան:
Նրա խոսքերով, այդ ուղղությամբ աշխատանքները շարունակվում են և պայմանավորվածության դեպքում միջնորդները կաջակցեն մնացած գերիների փոխանակումը: Հայկական կողմն ավելի վաղ մի քանի անգամ մերժել է Բաքվի՝ «բոլորը բոլորի դիմաց» սկզբունքով փոխանակելու այդ առաջարկը: Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ամիսներ առաջ պնդել էր՝ «փոխանակում չի կարող տեղի ունենալ, եթե ադրբեջանական կողմից ներխուժած անձինք սպանություններ են իրականացրել»:
Հայկական կողմի գերիներից Կարեն Ղազարյանը Ադրբեջանի տարածքում էր հայտնվել անցած տարվա ամռանը և ամիսներ անց դատապարտվել 20 տարվա ազատազրկման: Բաքուն պնդում է, թե նա դիվերսանտ է, հարազատների խոսքով, մինչդեռ, նա առողջական խնդիրներ ունի և դեռևս 2013 թվականից հաշվառված է համապատասխան բուժհաստատությունում։ 19-ամյա զինծառայող Արայիկ Ղազարյանը Ադրբեջանի տարածքում էր հայտնվել անցած օգոստոսին, տեղական լրատվամիջոցները պնդել էին, թե նա լքել է զորամասը՝ «անմարդկային վերաբերմունքի» պատճառով: Հայաստանի պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանը, մինչդեռ, կարծիք էր հայտնել, թե նա մոլորվել է այդ տեղանքում:
Նկատենք, արդեն վաղուց Բաքուն՝ «բոլորը բոլորի դիմաց» սկզբունքով գերիների փոխանակում է առաջարկում: Սեպտեմբերին Բաքուն հայտարարեց, թե պատրաստ է փոխանակել Ադրբեջանում կալանավորված երկու հայ գերիներին՝ Կարեն Ղազարյանին ու Արայիկ Ղազարյանին, Ստեփանակերտում գտնվող Դիլհամ Ասկերովի և Շահբազ Գուլիևի հետ: Ադրբեջանի ռազմագերիների, պատանդների և անհետ կորածների հարցերով պետական հանձնաժողովը, ըստ «Ինտերֆաքս»-ի, սեպտեմբերի 11-ին այս մասին գրություն է ուղարկել համապատասխան միջազգային կառույցներին:
Հայկական կողմն ավելի վաղ մի քանի անգամ մերժել էր Բաքվի՝ «բոլորը բոլորի դիմաց» սկզբունքով փոխանակելու այդ առաջարկը: Նիկոլ Փաշինյանը ամիսներ առաջ պնդել էր՝ «փոխանակում չի կարող տեղի ունենալ, եթե ադրբեջանական կողմից ներխուժած անձինք սպանություններ են իրականացրել»:
Հիշեցնենք, որ Շահբազ Գուլիևը և Դիլհամ Ասկերովը ձերբակալվել են 2014թ. Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում: Ղարաբաղի դատարանը Ասկերովին ցմահ ազատազրկման է դատապարտել, իսկ Գուլիևին՝ 22 տարվա ազատազրկման, մի շարք ծանր հանցանքների, այդ թվում՝ սպանության համար:
Ռուսական կողմը, փաստորեն, աշխատում է գերիների փոխանակման հարցում: Ըստ ամենայնի Բաքվի քմահաճությունները դեռևս քննարկվում են, որքան էլ հայկական կողմը պնդում է, որ հանցագործություններ իրականացրածները չեն կարող դիտարկվել որպես գերի, իսկ հայկական կողմից մոլորված ու Ադրբեջանի տարածքում հայտնված մարդիկ չեն կարող դրվել նույն նժարի վրա կոնկրետ հանցագործություն՝ սպանություններ իրականացրած մարդկանց հետ:
Մետաքսյա Շալունց