Ձերբակալություններ, ընտրական շոու. Գալիք ընտրություններն արդեն իսկ լեգիտիմ չեն համարում
Ադրբեջանի վերաբերյալ հրապարակվել է Եվրախորհրդի մարդու իրավունքների հանձնակատարի զեկույցը: Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների հանձնակատար Դունյա Միյատովիչը ափսոսանք է հայտնել, որ խոսքի ազատության առումով Ադրբեջանը չի հասել մեծ առաջընթացի: Ըստ «Ազատության»՝ զեկույցում նշված է, որ կառավարությանը քննադատող լրագրողներն ու սոցիալական ցանցերի ակտիվիստները պարբերաբար ձերբակալվում են տարբեր մեղադրանքներով: Հանձնակատարը Ադրբեջանի իշխանություններին կոչ է արել ազատ արձակել իրենց հայացքների համար ձերբակալված բոլոր մարդկանց:
Նա նաև կոչ է արել մարդկանց ազատ տեղաշարժը սահմանափակող անօրինական խոչընդոտներ չստեղծել: Տասնյակ լրագրողների, փաստաբանների, քաղաքական ակտիվիստների ու իրավապաշտպանների արգելված է դուրս գալ Ադրբեջանի սահմաններից:
Արձանագրելով, որ զրպարտությունը Ադրբեջանում դեռ համարվում է քրեորեն պատժելի արարք, զեկույցը կրկին պնդում է, որ այն պետք է ապաքրեականացվի: Տեղեկատվական ոլորտին առնչվող 2017-ի օրենսդրական լրացումները իշխանություններին հնարավորություն են տվել արգելափակել ինտերնետային կայքերը, որոնց տեղեկատվությունն ըստ իշխանությունների՝ սպառնում է պետության և հանրության անվտանգությունը: Միյատովիչը կոչ է արել Ադրբեջանի օրենսդրությունը համապատասխանեցնել եվրոպական չափանիշներին:
Մարդու իրավունքների հանձնակատարը նշել է, որ Ադրբեջանում փաստաբանների սուր պակաս կա, հատկապես մարզային քաղաքներում: Նա նաև մտահոգություն է հայտնել ցուցաբերվող իրավական օգնության որակի հետ կապված:
Զեկույցում ներկայացված է նաև Ադրբեջանի կառավարության մեկնաբանությունը: Իշխանությունների կարծիքով զեկույցի որոշ գնահատականներ չեն արտացոլում Ադրբեջանում մարդու իրավունքների իրական իրավիճակը, իսկ որոշ գնահատականներ նույնիսկ ճիշտ չեն: Զեկույցը կազմվել է հանձնակատարի պատվիրակության հուլիսի 8-12-ը Ադրբեջան կատարած այցի փաստահավաք առաքելության տվյալների հիման վրա:
Մինչ արևմտյան կառույցները քննադատում են՝ Ադրբեջանին, այդ երկրում ընդդիմադիր դաշինքը որոշեց բոյկոտել արտահերթ ընտրությունները: Ադրբեջանի ընդդիմադիր «Ժողովրդավարական ուժերի ազգային խորհուրդը» որոշեց բոյկոտել խորհրդարանական վաղաժամկետ ընտրությունները:
Ընդդիմադիր բլոկը հայտարարեց, որ ընտրություններին չեն մասնակցի, քանի որ ընտրական համակարգը բարեփոխելու իրենց առաջարկները մերժվել են: Մասնավորապես, նրանք առաջարկել էին հավասար պայմաններ ստեղծել քարոզչության համար, վերացնել թեկնածուների գրանցման արհեստական խոչընդոտները, ընտրական հանձնաժողովներում ընդգրկել ընդդիմության ներկայացուցիչներին, նրանց նաև հանձնաժողովների նախագահ նշանակել: «Ընտրությունները չեն արտահայտի ժողովրդի կամքը, քանի որ դրանք արդար անցկացնելու համար չեն ստեղծվել անգամ նվազագույն պայմաններ, ուստի «Ժողովրդավարական ուժերի ազգային խորհուրդը» բոյկոտում է ընտրությունները, ինչպես նաև նման ընտրությունները լեգիտիմ չի համարում», - հայտարարել է Ադրբեջանի ընդդիմադիր միավորումը:
«Ազգային ճակատի» փոխնախագահ Սեյմուր Խազին, իր հերթին, հայտարարել է, թե հաշվի առնելով ժողովրդավարական ընտրությունների համար նվազագույն պայմանների բացակայությունը՝ չեն մասնակցի այդ «շոուին»: «Ով ցանկանում է մասնակցել՝ մենք նրանց հաջողություն ենք մաղթում: Այդ հարցում մենք անընդունելի ենք համարում որևէ հակադրություններ ընդդիմադիր ուժերի միջև», - ասել է նա:
Վերջերս Ադրբեջանի ընդդիմադիր ուժերի առաջնորդները «Մուսավաթ» կուսակցության գրասենյակում քննարկել էին վաղաժամկետը ընտրություններին մասնակցելու կամ դրանք բոյկոտելու տարբերակները: Այդ հանդիպմանը միասնական որևէ որոշում չէր ընդունվել, պայմանավորվել էին շարունակել քննարկումները: Օրեր անց ընդդիմադիր «Մուսավաթ», ReAl, «Ումիդ» կուսակցությունները հայտարարեցին, թե մասնակցելու են ընտրություններին:
Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանում խորհրդարանական վաղաժամկետ ընտրությունները նախաձեռնել է իշխող «Ենի Ազերբայջան» կուսակցությունը: Արտահերթ ընտրությունները նշանակվել են փետրվարի 9-ին: Այդ մասին հրամանագիրը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը արդեն իսկ ստորագրել է:
Մետաքսյա Շալունց