Մոսկվան հիշեցնում է Արցախ՝ փախստականների վերադարձի պահանջի մասին
Ներքին տեղահանված անձանց և փախստականների հարազատ հողեր վերադարձի իրավունքը հանդիսանում է Լեռնային Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման բանակցությունների անքակտելի մասը, երեկ հայտարարել է Ռուսաստանի ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան ամենշաբաթյա ճեպազրույցի ընթացքում:
«ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հայտարարություններում բազմիցս է մատնանշվել, որ Լեռնային Ղարաբաղյան խաղաղ կարգավորման պլանը պետք է նախատեսի նաև բոլոր ներքին տեղահանվածների և փախստականների վերադարձ իրենց նախկին բնակության վայրեր»,- ասել է նա։
«Ինչ վերաբերում է բանակցային ֆորմատին, ապա այդ հարցը պետք է կողմերը որոշեն և համաձայնեցնեն մասնակիցների թիվը։ Այժմ բանակցությունները ընթանում են Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարության միջև»,- նշել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակը։ Նա նաև հավելել է, որ եթե ինչ-որ պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեն երկու երկրների միջև, ապա Ռուսաստանն իր կողմից դրանց կաջակցի, սակայն պայմանավորվածությունները պետք է ձեռք բերվեն Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև։
Այսինքն, Զախարովան հստակեցրել է, որ Ռուսաստանը չի դիտարկում Լեռնային Ղարաբաղը որպես խաղաղ բանակցությունների կողմ։ Եվ պարզ է, որ ոչ միայն Ռուսաստանը:
Փաստորեն՝ Մոսկվա հիշեցնում է «ներքին տեղահանված անձանց և փախստականների հարազատ հողեր վերադարձի իրավունքի» մասին, սակայն՝ մոռանում է, օրինակ` հիշատակել՝ ժողովուրդների ինքնորոշման մասին:
Մինչդեռ Փաշինյանը օրերս խոսում էր այն մասին, որ միջնորդներն արդեն այլ կերպ են ընկալում ղարաբաղյան հակամարտությունը, որ նախկինում այդպես չէ, հենց իր օրոք է հաջողվել նրանց հասկացնել հակամարտության կարգավորման նրբությունները:
«Մեր տարածաշրջանում ռազմական սրացումը աղետալի հետևանքներ կունենա գլոբալ տեսանկյունից: Աշխարհագրական առումով Ադրբեջանը կարող է ծառայել որպես հենակետ տարածաշրջանի չորս ուղղություններով ահաբեկիչների ներթափանցման համար»,- հայտարարել է վարչապետ Փաշինյանը Միլանում, Միջազգային քաղաքագիտության իտալական ինստիտուտում ունեցած ելույթի ժամանակ։
Նա, թեև հայկական կողմի նոր դիրքորոշումը համարում է իր հաղթաթուղթը, այնուամենայնիվ, պատերազմի բռնկման վտանգ է տեսնում, և փորձում է կանխել այն:
Նիկոլ Փաշինյանը շեշտել է, որ Ադրբեջանի իշխանություններն իրենց հասարակությանը պատրաստում են պատերազմի, հսկայական ռեսուրսներ են ծախսում սպառազինության վրա, բորբոքում են հակահայկական տրամադրություններ:
Փաշինյանը անօգուտ է համարել Արցախի ու Հայաստանի հետ սպառնալիքի լեզվով խոսելը: Նա հիշեցրել է, որ Ադրբեջանը ժամանակին փորձել է ու բախվել լուրջ հետևանքների: «Թանաքն արյունից լավ է»․ Հայաստանի վարչապետը խոսքը եզրափակել է քաղաքագիտության ինստիտուտի կայքում տեղադրված վերնագրերից մեկով: Փաշինյանը շեշտել է, որ այս հակամարտության մեջ բավականաչափ արյուն է հոսել․ - «Անհրաժեշտ են թանաք և ամուր ձեռքեր՝ դրան վերջ տալու և տարածաշրջանի ժողովուրդներին խաղաղություն բերելու համար»:
Ինչպե՞ս, ո՞ր ծրագրով է Ադրբեջանի նախագահին բանակցությունների սեղանին վերադարձնելու Փաշինյանը: Առայժմ նա չի բացում հայկական դիվանագիտության այդ գաղտնիքը, թե կոնկրետ կարգավորման ո՞ր տարբերակի շուրջ են նրանք պատրաստում բանակցություններ վարել ադրբեջանական կողմի հետ:
Թամար Բագրատունի