Սերժ Սարգսյանի սենսացիոն հարցը Մոսկվային` ո՞վ էր տվել դաբրոն
Երեկ ավարտվեցին հայ-ռուսական բանակցությունները՝ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ուղղությամբ: Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի այցի նպատակը արդեն իր այցից օրեր առաջ էլ էր պարզ` նա Հայաստանին ու Ադրբեջանին քաղաքական երկխոսության, տապալված բանակցությունները որևէ կերպ վերսկսելն է: Սակայն իրականում Սարգսյան-Լավրով հանդիպմանը հնչած ելույթներում երեկ, կարելի է ասել, մի սենսացիոն հայտարարություն է հնչել նախ` Սերժ Սարգսյանի կողմից, ապա` Լավրովի պատասխանը: Երբ Սերժ Սարգսյանն ամրագրեց, որ Ադրբեջանի գործողությունները բանակցային գործընթացը մղեցին բավականին հեռու, ապա նկատել էր, որ ադրբեջանցիները համարեցին, որ իրենք կարող են անպատիժ խախտել դեռևս 1994-1995թթ. ստորագրված համաձայնագիրը և այն պայմանավորվածությունները: «Մենք այս փուլը սկսել ենք 2007 թվականին: Ինը տարվա ընթացքում մենք այդ գործընթացի ակտիվ վկան ու մասնակիցն ենք եղել, փորձել ենք գտնել փոխընդունելի որոշումներ, լինել կառուցողական: Մենք համոզված ենք եղել, որ իսկապես այդ հարցը կարող է լուծվել բացառապես փոխզիջումների հիման վրա, խաղաղ ճանապարհով, բայց այսօր մենք ունենք այն, ինչ ունենք: Դրա համար էլ ինձ համար չափազանց կարևոր է Ձեր տեսակետը՝ ինչո՞ւ, այնուամենայնիվ, դա պատահեց: Իհարկե, մենք մեր պատկերացումն ունենք, բայց Դուք շատ ավելի եք տեղեկացված, այդ իսկ պատճառով շնորհակալ կլինենք, եթե Դուք ներկայացնեք Ձեր պատկերացումը»,-ասել է Սերժ Սարգսյանը: Եթե դիվանագիտական լեզվից բացենք Սերժ Սարգսյանի այս հայտարարությունը, ապա այն նշանակում է, որ Ս.Սարգսյանը Ռուսաստանի արտգործնախարարից է պահանջել բացատրություն, թե ինչու՞ և ինչպե՞ս ստացվեց, որ Ադրբեջանը որոշեց հարձակվել Ղարաբաղի վրա: Այսինքն, ինչ-որ առումով Սերժ Սարգսյանը նաև Մոսկվայի վրա է փորձել պատասխանատվության սլաքն ուղղել, կարծես, ակնարկելով` Մոսկվան տեղյա՞կ է եղել Ադրբեջանի հարձակման որոշմանը... Սա իսկապես, մեղմ ասած` Սերժ Սարգսյանի կողմից խիստ անսպասելի հարց է Կրեմլից ժամանած բանագնացին, որը կարելի էր պատկերացնել, որ հնարավոր է հնչեցնել Լավրովի դեմքին: Իսկապես, ինչու՞ և ինչպե՞ս Ալիևը որոշեց հարձակվել Արցախի վրա: Ո՞վ թույլ տվեց, ու՞մ համաձայնությամբ ու ո՞ւմ դաբրոյով... Լավրովի շփոթվածությունն էլ Սերժ Սարգսյանի կողմից այս հարցը լսելուց հետո, իր հերթին, ինչ-որ բան նշանակում էր: Սարգսյան-Լավրով հանդիպման տեսանյութում հստակ երևում է Լավրովի փոքր-ինչ շփոթահար պահվածքը: Նա Սերժ Սարգսյանի վերոնշյալ հարցը լսելուց հետո` նշում է. «Ես հասկանում եմ, ինչ էիք Դուք ասում, Սե՛րժ Ազատի, իհարկե, այն մասին, որ հիմա դժվար է վերադառնալ բանակցությունների սեղանի շուրջ: Իրավիճակը պետք է փոքր-ինչ հանդարտվի, և մարդիկ պետք է մի փոքր հանգստանան … Ինչո՞ւ իրավիճակը հայտնվեց նման ճգնաժամային կետում, ես չեմ կարող որոշել Հայաստանի, Ադրբեջանի կամ ղարաբաղցիների փոխարեն, բայց ես կարծում եմ, որ եթե մեզ հաջողվեր քաղաքական գործընթացում առաջ շարժվել, թեկուզ մի փոքր, եթե մենք թեկուզ նախանշեինք ընդհանուր սկզբունքներ, որոնք կողմերը գոնե հիմք կընդունեին արդեն իրավականորեն պարտավորեցնող փաստաթղթերի մշակման, նախապատրաստման համար, իհարկե, դա ոչ միայն կարևոր դեր կխաղար բանակցությունների վերսկսման համար, այլ նաև զսպող գործոն կհանդիսանար բռնության բռնկումներ թույլ չտալու համար: Բայց, կրկնում եմ, լուծման կարող են հասնել միայն իրենք՝ կողմերը: Մենք փորձել ենք, փորձում ենք և կփորձենք օգնել համանախագահների՝ ամերիկացիների, ֆրանսիացիների հետ միասին»,-ասաց ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը: Կարող ենք ամրագրել, որ փաստացի, Սերժ Սարգսյանը Երևան ժամանած Լավրովին, որը փորձում էր Հայաստանին համոզել սկսել բանակցություններ Ադրբեջանի հետ` նախ հստակ հասկացնել է տվել, որ առանց Ալիևին պատժելու բանակցությունների հայկական կողմը չի պատրաստվում գնալ: Ավելին, Մոսկվային խորհուրդ է տվել պատասխանել, նախ և առաջ, ավելի կարևոր հարցի` ու՞մ դաբրոյով է Ալիևը սկսել պատերազմը... Թամար Բագրատունի