ԱՄՆ-ի դաշնակցի դաժան քննադատությունը Թուրքիայի հանցանքների մասին. Իսրայելը կճանաչի՞ Հայոց Ցեղասպանությունը
Haberturk օրաթերթի փոխանցմամբ՝ Միացյալ Նահանգները քննարկում է F-35 մարտական օդանավերի վերաբերյալ Թուրքիային նոր առաջարկ ներկայացնելու հնարավորությունը:
Թուրքական պարբերականը նշում է, որ դրա մասին հիմա Ամերիկայում միայն բանավոր են խոսում, սակայն ենթադրվում է, որ առաջիկայում ամերիկացիներն այդ տարբերակի մասին արդեն գրավոր կհայտնեն թուրքերին:
Ըստ Haberturk-ի, նոր գործարքի թեման արծարծել է Թուրքիայում Միացյալ Նահանգների դեսպան Դեյվիդ Սաթերֆիլդը: Ավելին, դիվանագետի կարծիքով, Ամերիկան պետք է Թուրքիային վաճառի Patriot տեսակի հակաօդային պաշտպանության կայանքներ, իջեցնի պողպատի և ալյումինի սակագները և այդ երկրի հետ կնքի տնտեսական նոր համաձայնություն, ինչը թույլ կտա փոխադարձ առևտրի ծավալը հասցնել 100 միլիարդ դոլարի:
Ավելի վաղ F-35 օդանավերի ծրագիրը թուրքերի համար նորից մատչելի դարձնելու մասին է խոսել հանրապետական սենատոր Լինդսի Գրեմը: Սեպտեմբերի 22-ին նա Նյու Յորքում հանդիպել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 74-րդ նստաշրջանին մասնակցելու համար ժամանած Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանին: Գրեմն ասել է, որ «Թուրքիան շատ կարևոր դաշնակից է ոչ միայն Սիրիայի վիճակի, այլև ամբողջ տարածաշրջանի առումով»:
Հիշեցնենք, որ Անկարայի և Վաշինգտոնի միջև լուրջ վեճ է սկսվել, երբ Թուրքիան Ռուսաստանից 2.5 միլիարդ դոլարով գնել է С-400 (S-400) տեսակի հակաօդային պաշտպանության չորս դիվիզիոն: Ամերիկացիները բազմիցս թուրքերին կոչ են արել հրաժարվել գործարքից, ապա, երբ ռուսները Թուրքիա են ուղարկել առաջին հրթիռները, ԱՄՆ-ում հայտարարել են, որ այլևս նպատակահարմար չեն համարում Թուրքիայի մասնակցությունը F-35 օդանավերի ծրագրին:
ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի բարձրաստիճան զինվորականների համոզմամբ` С-400 տեսակի հրթիռները համատեղելի չեն արևմտյան զինատեսակների հետ և վտանգ են F-35 օդանավերի համար: Նախագահ Դոնալդ Թրամփը պաշտոնապես չեղարկել է այդ մարտական օդանավերի վաճառը և Թուրքիայի հետ դրանց համատեղ արտադրությունը: Պենտագոնի տվյալներով` ծրագրի չեղարկման հետևանքով Թուրքիան կկորցնի մոտ 9 միլիարդ դոլար:
Մինչ Վաշինգտոնում քննարկվում է F-35 մարտական օդանավերի վերաբերյալ Թուրքիային նոր առաջարկ ներկայացնելու հարցը՝ հերթական անգամ սրվել են ԱՄՆ-ի դաշնակից Իսրայելի և Թուրքիայի հարաբերությունները:
Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին անվանել է ստախոս և նրան հիշեցրել Թուրքիայի բոլոր չարագործությունների մասին, այդ թվում՝ Հայոց ցեղասպանության:
Օրերս Նյու Յորքում թուրք քաղաքացիների և մուսուլմանների խմբի հետ հանդիպման ժամանակ Էրդողանը հայտարարել է, թե Թուրքիան «նացիստների կողմից հրեաների ցեղասպանությունը և Գազայի հատվածում վայրագությունները նույն տեսանկյունից» է դիտարկում:
Նեթանյահուն Էրդողանի ելույթը մեկնաբանել է՝ նրան ստախոս անվանելով: «Նա, ով չի դադարում Իսրայելի մասին ստել, սեփական երկրում սպանում է քրդերին և հերքում է հայ ժողովրդի սարսափելի սպանությունը, Իսրայելին քարոզ չպետք է կարդա: Էրդողան, դադարի՛ր ստել»,- հայտարարել է Նեթանյահուն:
Որ հարկ եղած ժամանակ Իսրայելը Թուրքիային հիշեցնում է Հայոց Ցեղասպանության մասին, դա նորություն չէ: Սակայն խնդիրը նրանում է, որ Իսրայելը բացառապես հիշեցնում է այդ մասին՝ չճանաչելով Հայոց Ցեղասպանությունը:
Այնպես որ Իսրայելի համար դա բացառապես քաղաքական շահարկման հարց է:
Մետաքսյա Շալունց