Սադրանք, խայծեր ու նոր սերիաներ
Երկու օր է հայաստանյան համացանցային անդորրը խախտվել է…
Բուռն քննարկումների առարկա է դարձել բրիտանական BBC-ում հրապարակված մի հոդված, որում հղում է կատարվում Մարտի 1-ի գործով քննությանն ու նշվում, թե կարծում են, որ ողբերգական այդ օրը ցուցարարների ուղղությամբ կրակ բացելու գործողությունը ղեկավարել է Արցախի գեներալ-մայոր Սամվել Կարապետյանը, ով հայտնի է Օգանովսկի մականվամբ։
Մի կողմ թողնենք փաստը, որ Արցախի և Հայաստանի ղեկավարության մասնակցությամբ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում տեղի ունեցած հանրահավաքից անմիջապես հետո նման «ուշագրավ» տեղեկություններով հոդված է հրապարակվում՝ հղում արվում Մարտի 1-ի գործով քննության գործերին։
Սա իսկապես ոչ ավել, ոչ պակաս սադրանք է ուղղված Հայաստանի ու Արցախի հասարակությանը։ Այդ հոդվածից հետո պետք է անմիջապես նոր քննություն իրականացվեր՝ պարզելու, թե ո՞վ իրավապահ կառույցին պատկանող նման տեղեկություններ փոխանցել օտարերկրյա լրատվամիջոցին։
Ո՞ւմ միջոցով, ի՞նչ հանգամանքներում և ի՞նչ նպատակով...
Սակայն առայժմ ոչ մի հոդաբաշխ բացատրություն: Առայժմ հանդես է եկել ՀՀ գլխավոր դատախազի խորհրդական Գոռ Աբրահամյանը, որն իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է. «BBC-ի ռուսական ծառայության կողմից 2008թ.-ի մարտի 1-ի իրադարձություններին առնչվող հրապարակման և հատկապես դրա վերաբերյալ արվող տարատեսակ մեկնաբանությունների, հայտարարությունների կապակցությամբ հարկ եմ համարում կարճ արձագանքել հետևյալը: Հրապարակման շուրջ աղմուկը կրում է արհետական բնույթ՝ առանձին դեպքերում անհիմն և ուղղորդված կերպով թիրախավորելով նախաքննական մարմնին և դատախազությանը:
Պետք է ակնհայտ լիներ, որ 2008թ. մարտի 1-ին և 2-ին Երևան քաղաքում տեղի ունեցած իրադարձությունների դեպքերի առթիվ ՀՀ հատուկ քննչական ծառայությունում քննվող քրեական գործով կոնկրետ հրապարակման մեջ նշվող հանգամանքների վերաբերյալ ապացույցների բավարար համակցություն ունենալու դեպքում կկայացվեին դրանից բխող համապատասխան դատավարական որոշումներ, կհարուցվեր քրեական հետապնդում, որոնց վերաբերյալ կապահովվեր պատշաճ իրազեկում: Միաժամանակ հարկ է նշել, որ նախաքննության շրջանակներում ձեռնարկվել և ձեռնարկվում են բազմաթիվ քննչական և դատավարական այլ գործողություններ ոչ միայն հրապարակման մեջ նշվող, այլև մի շարք այլ հանգամանքների, վարկածների ստուգման նպատակով:
Նշված հանգամանքների ստուգման ուղղությամբ ձեռնարկված միջոցառումների վերաբերյալ որոշակի տվյալներ առկա են նաև քրեական գործից անջատված և դատարան ուղարկված նյութերում: Իսկ նախաքննության ավարտից և գործը դատարան ուղարկվելուց հետո այդ նյութերը հրապարակային են, հասանելի բազմաթիվ այլ շրջանակների: Հետևաբար, որքան էլ անընդունելի է, այնուհանդերձ, հնարավոր չէր բացառել տարատեսակ տեղեկատվական ռեսուրսներում, պաշտոնապես չճշտված լինելու պայմաններում, դրանք յուրովի մեկնաբանությունների արժանանալու հավանականությունը: Միաժամանակ հարկ եմ համարում ընդգծել, որ քրեական գործի՝ բացառապես նախաքննության փուլում գտնվող նյութերն, առանց վարույթն իրականացնող մարմնի թույլտվության հրապարակելու ցանկացած փորձի մասին իրավապահ մարմիններին հասու դառնալու դեպքում անհապաղ միջոցներ կձեռնարկվեն դրանք քրեաիրավական գնահատականի արժանացնելու ուղղությամբ»։
Հարցերն, այնուամենայնիվ, մնում են օդում. Գուցե գործել են մարդիկ ովքեր այլևս հույս չունեն, որ Մարտի 1-ի գործը իրենց ցանկացած հունով տանելու հնարավորություն կա, այն էլ՝ չմտածելով, թե ինչ հետևանքներ կարող է ունենալ հայաստանցի ու արցախցիների ժողովուրդների համար։
Մյուս կողմից, սակայն, պետք է հաշվի առնել, որ «BBC-ի հոդված» կոչվածում «փաստերը» մինչ այժմ տարբեր առիթներով հնչած «տեղեկություններ» են, որոնք էլ իրենց հերթին պարբերաբար հերքվել են նրանց կողմից, ում անունները այդ հոդվածում շոշափվում են։ Ուրեմն, մնում է հասկանալ՝ ինչ նպատակով դա նետվեց հրապարակ...
Իսկ հեղինակները խոստացել են, որ սերիան դեռ հնարավոր է շարունակվի։
Պետք է դրան էլ պատրաստ լինել, սակայն վերահաս աղետի այն վերածելու ու խայծեր կուլ տալու անհրաժեշտություն վստահաբար չկա։
Թամար Բագրատունի