Հարազատ թշնամին
Հայաստանի վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանն աշխատանքային այցով ապրիլի 12-13-ը կմեկնի Մոսկվա՝ մասնակցելու Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստին: Այցի շրջանակում նախատեսված է նաև հանդիպում Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի հետ: Այս մասին տեղեկացնում են ՀՀ կառավարությունից: Ինչպես հայտնի է, այդ նիստը պետք է տեղի ունենար Երեւանում: Սակայն Ղազախստանի պահանջով այն հետաձգվել էր եւ տեղափոխվել Մոսկվա: Պատճառաբանությունն այն էր, որ միության 5 անդամներից մեկը՝ Ղազախստանը, հրաժարվել է մասնակցել այս նիստին: ԵԱՏՄ-ից բացի, Ղազախստանը անդամակցում է նաեւ Թյուրքալեզու երկրների խորհրդարանական վեհաժողովին, կառույցի անդամ է Ադրբեջանը եւս, որը ԵԱՏՄ անդամ չէ: Այս հանգամանքն ու վերջին օրերի պատերազմն էլ, ենթադրվում է, նպաստել են, որ Ղազախստանի վարչապետը հրաժարվի գալ Երեւան: Հովիկ Աբրահամյանը Երեւանում Մեդվեդեւի հետ հանդիպմանը նույնիսկ հայտարարել էր, թե նիստը Երեւանում չանցկացնելու որոշումը անհիմն է: Ղարաբաղաադրբեջանական բլից-կրիգի առաջին օրերից Հայաստանում օբյեկտիվորեն հակառուսական տրամադրությունները հասան գագաթնակետին։ Նախ մի քանի օր ՌԴ նախագահն անցավ ընդհատակ, ապա հայտնվեց ու հանդես եկավ կողմերի միջեւ հավասարություն դնելու ստանդարտ հայտարարությամբ։ Հետո տեղի ունեցավ ամենասարսափելին։ Արցախում տասնյակ զինվորներ ու շարքային քաղաքացիներ զոհվել են նաեւ այն զենքից, որը Ռուսաստանն է վաճառել մեր հակառակորդների՝ անտեսելով մեր երկրի հետ ունեցած ռազմավարական դաշնակցության փաստը։ Հակառուսական տրամադրությունները պիկին հասան ռուսաստանյան բարձրաստիճանների ցինիկ հայտարարությունների ու գործողություններին զուգընթաց։ Բաքու այցելության ժամանակ վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդեւը Բաքվում ծաղիկներ դրեց Ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ զոհված ադրբեջանցիների շիրիմներին: Զուգահեռաբար Ռուսաստանի փոխվարչապետ Դմիտրի Ռոգոզինը Բաքվում հայտարարեց, թե շարունակելու են զենք վաճառել Ադրբեջանին՝ «ամեն ինչ՝ համաձայն պայմանագրերի, երկու երկրներն էլ մեր ռազմավարական դաշնակիցներն են»։ Հստակ է նաեւ, որ մինչեւ զինադադարը Հայաստանի իշխանության ռադիկալ տրամադրվածությունները Ռուսաստանի հանդեպ, որի ապացույցը Սերժ Սարգսյանի ու իր թիմի հասցեական հայտարարություններն էին ՝ուղղված Ռուսաստանի դեմ, որոնցով դատապարտում էին Ադրբեջանին զենք վաճառելու մեր ռազմավարական դաշնակիցի պահվածքը։ Մինչդեռ, զինադադարից հետո բավական տարօրինակ պահվածք է դրսեւորվում, նահանջ նախկին հայտարարություններից: Նմանօրինակ քայլերից մեկն էր նաեւ Սերժ Սարգսյան-Լեւոն Տեր-Պետրոսյան հանդիպումը եւ առաջին նախագահի հարցազրույցում Ռուսաստանին արված դրական ժեստը, որն, անկասկած, փոխհամաձայնության մթնոլորտում ձեւավորած կարծիքի դրսեւորում է։ Առաջին նախագահը վստահություն է հայտնել, որ Ռուսաստանը կկարողանա պահել զինադադարը, որը կայացել է իր միջնորդությամբ։ Սակայն ոչ մի խոսք չկա այն մասին, որ զինադադարը պարտադրեցին հայկական եւ պաշտպանության բանակի զինվորները։ Ի դեպ, այս համատեքստում է արված նաեւ Քոչարյանի վրա իրավիճակի պատասխանատվությունը գցելու քայլը, որպեսզի կանխվի վերջինի ու Ռուսաստանի հնարավոր փոխգործակցությունը։ Մյուս կողմից՝ դժվար է պատկերացնել, որ Հայաստանը կարող է լիովին ձերբազատվել ռուսական ազդեցությունից՝ հաշվի առնելով այդ երկրի կողմից Հայաստանի էներգետիկ կարեւորագույն հանգուցների տիրապետման փաստը, ինչպես նաեւ անվտանգության որոշակի բաղադրիչներ, սակայն կարելի էր պետական, քաղաքական, մարդկային արժանապատվություն դրսեւորել եւ մի քայլ բարձր կանգնել վասալային մակարդակից։
Անի Սահակյան