Թվերը նկարել ես, որ ի՞նչ անես
Ազգային վիճակագրական կոմիտեն ներկայացրել է այս տարվա առաջին եռամսյակի մակրոտնտեսական ցուցանիշները։ Մասնագետներն ու փորձագետներն արդեն արձանագրել են մի շարք ակնհայտ հակասություններ ԱՎԾ հրապարակած թվերի մեջ, որոնք առնվազն փաստում են, որ թվեր նկարելու հին ու բարի սովորույթը նոր Հայաստանում չի փոխվել։
Այսպես, Ազգային վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն, այս տարվա առաջին եռամսյակում արդյունաբերական արտադրանքի ծավալը աճել է 2 տոկոսով, իսկ շինարարությունը՝ 10,8 տոկոսով, միաժամանակ 2018–ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը նվազել է 14 տոկոսով։
Սրանք անհամատեղելի թվեր են, որովհետև տնտեսության հետ շատ թե քիչ առնչված ցանկացած մարդ կարող է փաստել, որ
արդյունաբերությունը և շինարարությունը այն ճյուղերն են, որոնք հիմնվում են էներգետիկայի վրա։ Այս ոլորտները չեն կարող ընդյլայնվել՝ առանց էլեկտրականության սպառման, եթե իհարկե Հայաստանում քարե դարի ժամանակները չեն վերադարձել, երբ շինարարության շախաղը ձեռքով էին անում՝ օգտագործելով հող ու թրիք, իսկ արդյունաբերություն ասելով էլ՝ մուրճով պատին մեխ գամելը նկատի չունեն։
Այստեղ կարող է մեկ այլ պատճառ ևս լինել՝ էներգետիկայի արտահանման նվազումը, որն առանձին տողով արտացոլված չէ ԱՎԿ-ի թվերի մեջ, սակայն շատ հստակ երևում է արտաքին առևտրի նվազման մեջ։ Բանն այն է, որ ըստ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների՝ այս տարվա 1–ին եռամսյակում, նախորդ տարվա հունվար–մարտի համեմատ, արտաքին առևտրաշրջանառությունը դոլարային հաշվարկով պակասել է 5 տոկոսով։ Արտաքին առևտրաշրջանառության մեջ արտահանման ծավալները, 2019–ի առաջին եռամսյակում 2018–ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ, պակասել են 8,6 տոկոսով։
Համեմատության համար նշենք, որ 2018 թվականին արտահանման աճը 7,8 % էր կազմել։ Այսինքն՝ եթե այս տարվա ցուցանիշը համեմատենք, օրինակ, 2017 թվականի հետ, ապա ավելի քան 3 անգամ պակաս ցուցանիշ կունենանք, որը տնտեսության համար, մեղմ ասած, շատ վատ ցուցիչ է, որն արձանագրվել է անընդհատ և շարունակաբար։
Այսպես՝ 2019–ի հունվարին, 2018–ի հունվարի համեմատ, արտահանումը նվազել է երկնիշ թվով՝ 16,3 տոկոսով։ 2019–ի փետրվարին, 2018–ի փետրվարի համեմատ, արտահանումը նվազել է 8,5 տոկոսով, իսկ արդեն մարտ ամսին, անցած տարվա մարտի համեմատ, արտահանման 2,5 տոկոս նվազում է արձանագրվել։ Ստացվում է, որ հետհեղափոխական Հայաստանում բիզնեսը կորցրել է արտաքին շուկաները, սրան գումարած՝ ներդրումները ևս գնալով նվազել են։ Սա անուղղակիորեն նշանակում է մի բան՝ Հայաստանից այժմ կապիտալի փախուստ է տեղի ունենում, իսկ արտաքին կապիտալ ուղղակի չի մտնում Հայաստան։
Բայց Հայաստանի հեղափոխական իշխանությունները այս փաստերի մասին խոսել չեն սիրում, առաժմ բավարարվում են՝ թվեր նկարելով։
Հայկ Դավթյան