…Եթե ոչ,ուրեմն ինձ թվում է՝ ոչ ադեկվատ արձագանք է.Հռիփսիմե Առաքելյան
Հարցազրույց Բարգավաճ Հայաստան կուսակցությունից Երևանի ավագանու անդամ ,Կամերային երաժշտական թատրոնի տնօրեն Հռիփսիմե Առաքելյանի հետ :/Մաս 2-րդ/
-Դուք ընդունու՞մ եք,որ առանց կառավարության ղեկավարության, նման որոշում հնարավոր չէր կայացնել:
-Ես այսպես եմ ենթադրում. ասել են նայեք,տեսեք ինչ վիճակ է ձեզ մոտ, ՊՈԱԿ-ների մասով,ինչը կարելի է օպտիմալացնել:Հետաքրիքրն այն էր,որ պատասխանատու տիկինն ասաց,որ մեր վարչություններն են արել,մեր մասնագետները: Երբ ես մասնագետներին հարցնում եմ,թե ով է արել,ասում են՝մենք չենք: Նախարարության աշխատակիցները բոլորը հրաժարվեցին ,պնդեցին,որ իրենք չեն արել:
-Ի՞նչ եզրակացության եկաք:
-Երբ ես հասկանամ,ձեզ անմիջապես տեղյակ կպահեմ:
-Ինչո՞ւ որոշեցիք դիմել վարչապետին,կարծո՞ւմ եք ,որ ինքը մասնակցություն չունի այս ամենի մեջ:
-Որովհետև գործընթացները շարունակվում են, խոսքը թատրոնների մասին չէ…
-Տիկին Ղարիբյանի նկատմամաբ դուք ազնի՞վ եք,որ պահանջում եք հրաժարականը,գուցե այս տիկինը հանձնարարական է կատարե՞լ:
-Խնդիրը միայն ՊՈԱԿ-ների մասով է չէ,խնդիրը այսօրվա Հայաստանում տիրող մշակութային քաոսի մասին է: Անհասկանալի,անկարգ իրավիճակ է,ես չեմ ուզում բարձրաձայնել ,թե ինչ հրահանգներ են գալիս այդ գերատեսչությունից,որը օրենքին տառին բացառապես դեմ է:
-Իրենք հայտարարում են՝մենք առաջնորդվում ենք օրենքի տառով:
-Մի քանի օր առաջ մամուլը հրապարակեց ՊՈԱԿ-ին տրված մի հանձնարարականի փաստաթուղթ, որը իսկապես ճիշտ էր,դա մեզ էլ էր հանձնարարավել :Այն է,որ յուրաքանչյուրի անձնական տվյալները,իր ունեցած վերջին մեկ տարվա եկամուտները ներկայացնել նախարարություն,որը մարդու անձնական իրավունքի կոպիտ խախտում էր: Որևէ մեկը որևէ ՊՈԱԿ-ի աշխատակցի նմամ պահանջ ներկայացնելու իրավունք չունի: Այս կարգի բազում պատմություններ:
-Դուք կարծում եք,որ սա գերատեսչության ղեկավարի անփութությո՞ւնն է,անպատասխանատվությո՞ւն է, հրահանգն է,ի՞նչն է :
-Ոլորտին չտիրապետելու և կազմակերպչական ունակություններ չունենալու արդյունք է:Չեմ կարծում,որ կառավարությունից որևէ մեկը զանգում է,ասում ՝այսինչ հանձնարարականը տուր,չեմ հավատում,այնտեղ մարդիկ հազար գործով են զբաղված,առավոտից երեկո մշակույթի ոլորտի գործընթացներով չեն զբաղված:
-Քաղաքական նրբերանգներ տեսնո՞ւմ եք,թե ոչ:
-Ի՞նչ մասով:
-Օրինակ բերեմ ՝Օպերային թատրոնը:Պարոն Օրբելյանն ասաց,որ ընտրություններից առաջ,տիկին Մակունցը հրավիրել է, ինչ-որ խոսակցություն է եղել,իբրև թե Օպերայում քարոզ է տարվում,տրամադրություններ կան պատերի ներսում:Վանաձորի թատրոնի տնօրենին են ազատում, գիտենք ինչպիսի փայլուն աշխատանք է կատարել,հետո պարզվում է ,որ նախկին ՀՀԿ-կան մարզպետին,ով բավականին մեծ աշխատանք է տարել,օգնել է թատոնին ,թատրոնի միջազգային օրը հրավիրել է միջոցառմանը ,ներկա է եղել նաև ներկա մարզպետը :Ազատումը կապում են նաև ՀՀԿ-ական մարզպետին հրավիրելու փաստի հետ:
-Ես չեմ ուզում հավատալ,որ այդպիսի իրողություններ կարող են լինել,մշակույթը գոնե մենք չպետք է քաղաքականացնենք,զերծ պետք մնալ մշակույթից:Եթե նախկինը ինչ-որ մի բանով օգնել է,ինքն էլ բարոյական տեսակետից ելնելով հրավիրել է,ուղղակի չեմ ուզում հավատալ,որ դրա հետ է կապված:Ագնեսայի պայմանագրի ժամկետը լրացել է և ինքը բազմիցս բարձրաձայնել է,որ իմ պայմանագրի ժամկետը լրացել է,կարող են շարունակել,կարող ենք ոչ: Քանի որ Ագնեսան էլ օրենք հարգող մարդ է, նա ասում էր՝գիտեք օրենքով քանի որ պայմանագրիս ժամկետը ավարտվել է ,ես պրետենզիաներ և օրինազանցության մասին չեմ կարող բարձրաձայնել,թե տակը նրչպիսի շերտեր կլինեն,քավ լիցի,իրենք կիմանան ՝ինչ կա:Կոնկրետ այս հարցում օրենքի խնդիր չկա:Իհարկե կարելի էր մարդուն գոնե շնորհակալություն ասել,լավ աշխատանքիդ համար ուրախ ենք,և վերջ ի վերջո մի քանի խրախուսական խոսք ասել:Ես տեսել եմ,թե ինչպես էր ինքը ներկում պատերը,մարդը աշխատանք է տարել այնտեղ:
-Այսօրվա իշխանությունը գնում է Սփյուռք ,համոզում է, թե մենք լավն ենք,այնպես չէ,որ Նոր Հայաստանում միայն տրանսգենդերներ կան, փոփոխություններ կան,եկեք աջակցենք,տեսնում ենք,թե ինչպես են վարվում Օրբելյանի հետ: Եկել է իր անձնական միջոցներով,անձնական կապերով, ճակատագիրին էլ ծանոթ եք,չէ ,որոշում ենք՝ այս մարդու նկատմամբ նման մոտեցում:
-Օրբելյանի մասով սպասում եմ վարչապետի պատասխանին,քանի որ նա ներկայացրեց մի քանի կետ ,որ այս հիմքերով դուք օրենքը խախտում եք: Օպերայի ներյացուցիչները երկու օր առաջ ներկայացրրցին իրենց հակափաստարկները,տեսնենք ,թե դրանք ինչ ուժ կստանան:Վարչապետը ֆիքսեց,որ եթե պարզվի ,որ գեթ մեկ կետ օրենքի տառին չի համապատասխանում ձեր ազատման մասով,ապա ես տվյալ պատասխանատուին աշխատանքից կազատեմ:Ես սպասում եմ զարգացումներին,կառավարության արձագանքին:
-Լեզին չտիրապետելու մասին խոսեցին…
-Դա լուրջ չէ:Օրբելյանի պարագում նշվեց,որ նույն Արամ Խաչատրանը,Փարաջանովը,Ազնավուրը,որը մեր դեսպանն էր,հայերեն չէր խոսում: Ասում են,որ ինքը փաստաթղթեր է ստորագրում,բայց չգիտի փաստաթղթում ինչ է:Նույն խնդիրը ուներ Ազնավուրը:
-Դրա լուծումն էլ կա՝թարգմանվում է:
-Իհարկե:
-Այսօրվա իշխանություններին քննադատում են,ասում են՝ստախոս եք,կարմիր գծերն են հիշում,տեսախցիկները,քանի որ հենց իրենք են այն ժամանակ խոսել այդ հարցերից,հիմա եկել են իշխանության և հակառակը՝փորձում են ավելացնել:Կենտրոնի թաղապետը հայտարարեց,որ այսուհետ ավտոկայանատեղիների վճարները ավելի թանկ են լինելու:
-Մենք այնտեղ 5 հոգի ենք, իհարկե քիչ ենք,սակայն այդ հարցերին շատ ակտիվ ենք արձագանքում:Մեր գործն ավելի դժվար է,որովհետև 5 հոգով ավելի շատ պետք է փորձես անել, Իմ քայլից 57 հոգի են,մի 10-ը ակտիվ աշխատեն,կկարողանան դաշտը փակել,մեր պարագայում դժվար է:Կայանատեղիների հետ կապված,մենք դեմ ենք եղել,նույն այդ կարմիր գծերը,քանի որ շարունակեցին մնալ,չհանվեցին,ինչպես նախկինում խոստացվել էր,պարբերաբար տարբեր ընկերությունների ,կազմակերպությունների,ռեստորանների,բանկերի քաղաքապետարանը կայանատեղիներ է տալիս, մեկ տարով տրամադրում է,ասում՝այսքան գումար վճարում ես,կայանատեղին քոնն է: Մենք դեմ ենք քվերակում,բայց բնական է ,որ մեր ձայնը որոշիչ չէ: Շահումյանի հրապարակի ավտոկայանատեղիների մասով մենք բավականին լուրջ գործընթաց տարանք, և իրենք էլ համակարծիք էին,կարողացանք ապացուցել,որ չի կարող այս ամբողջ հրապարակը կայանատեղի լինել բանկի համար ,իրենք էլ համամիտ էին,եկանք կոնսեսուսի,և այդ հարցում հաջողեցինք:Մնացած դեպքերում փորձում ենք…
-ԱԺ-ում էլ Գևորգ Պետրոսյանը անընդհատ խոսում է դրա մասին, որ ինչ նախագիծ ,օրինագիծ բերում ենք,մերժվում է:Նախկին իշխանության և ներկաների տարբերությունը ո՞րն է:
-Փոքրամասնությունը ուզում է ակտիվ փոփոխել ամեն ինչ:Սովորաբար մեծամասնության և փոքրամասնության մեջ պետք է լինեն տարընթերցումներ և հակասություններ: Եթե քաղաքական մեծամասնությունը այս պարագայում կարողանում է այն ինչ ինքն ուզում է անցկացնել և անգամ ականջալուր չլինել, քաղաքական փոքրամասնությունը,ավագանիում,թե ԱԺ-ում ինչեր է առաջ քաշում և ինքը պարբերաբար մերժում է այդ ամեն ինչը,ուրեմն ,ներողություն,ես մի փոքր բերեմ այս հարթություն,ԼԳԴԲ համայնքի պարագայում այստեղ էլ սեռական մեծամասնության և սեռական փոքրամասնության հետ գործ ունենք:Իսկ ով ասաց,որ սեռական մեծամասնությունը ամեն կերպ պետք է հանդուրժի սեռական փոքրամասնությանը:
-Կարմիր գծերը,արագաչափերն ու տեսախցիկները դարձրեցին քաղաքական պայքարի մեխը:Հնարավո՞ր է ,որ Բարգավաճ Հայաստանը ակտիվ լինի,եթե վարձավճարները բարձրանան :
-Նման հարց օրակարգ չի բերվել,մեզ մոտ քննարկումներ տեղի չեն ունեցել:
- Օպերայի տարածքի սրճարանների կառուցման ժամանակ լուրջ ընդվզում կար,բայց երբ սկսեցին քանդել էլի շատերը դեմ դուրս եկան:
-Այդ հարցում վտանգավոր տենդենց կար, մեր գործընկերները դա օգտագործեցին :Բարգավաճ Հայաստանը ասում էր՝մենք դեմ չենք կանաչապատմանը, բայց դա պետք է խելամիտ ձևաչափով իրականացվի : Եթե կողքը կային սրճարաններ,որոնք դատական գործընթացների մեջ էին, և այդ սրճարաննեը այս պահին շարունակում են գործել և աշխատել,այդ երկու սրճարանին էլ կարելի էր թույլ տալ աշխատել և այդ մարդկանց տալ ժամանակ,որ իրենք իրենք աշխատատեղերի խնդիրը կարգավորեին,այնուհետև նույն օրենքով անեինք այդ կանաչապատումը: Ես երկու օր առաջ Օպերայի տարածքում եմ եղել, բոլորը աշխատում էին,ամբողջ խնդիրը այդ 2 սրճարանը քանդելն էր: Այն լուսնաձև կանաչապատման պրեյեկտը ,որն արվել է քաղաքապետարանում,դա չի լինի մինչև մնանած հարցը չկարգավորվի,դատական գործընթացների մեջ են: Որքանո՞վ ենք մենք վստահ,որ նույն Շակալադնիցան դատը չի հաղթելու: Այստեղ լուրջ խնդիր կա,որևէ մեկը կանաչապատմանը դեմ չէր:
-Տեսարաննե՞ր էր պետք ,թե՞ միտումնավոր գնացին այդ երկուսի վրա:
-Օրենքի խնդիր կար,ապօրինի շինարարության հարց կար,այն ,ինչ պետք է կառուցվեր,բոլոովին այլ ձևաչափով էր կառուցված, չթույլատրված բետոնե կոնստրուկցիաներ կային:
-Երկու սրաճարան ապամոնաժեցին,ի՞նչ ունեցանք Օպերայի տարածքում:
-Այս պահին ես որևէ փոփոխություն չեմ տեսնում,մինչև այդ կանաչապատման գործընթացը չմեկնարկի,ես աման օր գնալու եմ տեսնեմ,ինձ հետաքրքիր է,մեր պատկերացրած կանաչապատումը կլինի,թե ոչ:Եթե մենք քանդում ե նք այսինչ սրճարանը, քանի որ դա ապօրինի է,մենք քաղաքում շատ ու շատ այդ կարգի տարածքներ ունենք,ուրեմն քանդելով պետք է գնանք,Երևանի սրճարանների,շինությունների մեծ մասը պետք է քանդենք: Գիտենք,թե քաղաքային իշխանությունը ինչպես է այդ խնդիրները ստեղծել,որ մենք այսօր չենք կարողանում շտկել:Եթե կա այն ինչ-որ կա,պետք է այլ լուծումներ գտնել: Եթե ապօրինի շինությունները պետք է քանդվեն,ուրեմն բոլորը պետք է քանդվեն:Ես դրա կողմնակիցն եմ:Երկակի ստանդարտներով չառաջնորդվենք: Որևէ քաղաքացի ոնց կարող է դեմ լինել,որ քաղաքը կանաչապատվի:
-Օրինակ Վահրամ Սահակյանն ասաց՝սա ձեզ համար հո արոտավայր չէ:Քաղաքը շատ ավելի լուրջ խնդիրներ ունի:
-Այո,քաղաքը շատ լուրջ խնդիրներ ունի,կանաչապատումը նույնպես լուրջ խնդիր է,ամբողջ Երևանը ավտատնակներով է լցված ,մենք բակեր չունենք,պատկերացնո՞ւմ եք,թե ինչ է լինելու:
-Քննարկե՞լ եք:
-Դեռ չենք հասել այդտեղ,փուլ առ փուլ գնում է պրոցեսը,հիմա կանաչապատումն է:
-Մեր հազարավոր զինվորներն Արցախում իրենց կյանքը տվել են հանում ոչնչի.Աննա Հակոբյանի խոսքերն են ԱՄՆ-ում հանդիպման ժամանակ,բուռն քննարկումների առարկա դարձավ:
-Կարծում եմ Աննա Հակոբյանը ուղղակի վրիպել է, և ինքը անպայման կասի,որ վրիպել է կամ լեզվի սայթաքում է եղել:
-Եթե ոչ:
-Եթե ոչ,ուրեմն ինձ թվում է,որ ոչ ադեկվատ արձագանք է բոլոր զոհված և ընդհանրապես հայրենիքի համար իրենց արյունը տված զինվորների հիշատակը հարգելու առումով,շատ լուրջ և շատ ցավոտ արտահայտություն է,ես ուղղակի կողմ եմ,որ կլինի առաջին տարբերակը:
Առաջին հատվածն՝այստեղ
Հարցազրույցը՝Նաիրա Բաղդասարյանի