Փաշինյանի մանևրումն արգելափակել են
Որևէ փոփոխություն ղարաբաղյան հարցի կարգավորման բանակցությունների ձևաչափում պետք է ընդունելի լինի բոլոր կողմերի համար, երեկ այս մասին Երևանում Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի հետ համատեղ ասուլիսում նշեց ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Սլովակիայի արտաքին գործերի նախարար Միրոսլավ Լայչակը: «Մենք ունենք գործընթաց, որն անցկացվում է արդեն գործող ձևաչափով և որն արդեն իսկ որոշակի արդյունքների հանգեցրել է: Իհարկե, Հայաստանի կառավարությունն է, որ պետք է որոշի, թե ինչպես է աշխատելու, բայց բանակցային ձևաչափի որևէ փոփոխություն պետք է ընդունվի բոլոր կողմերի համար: Ես կարծում եմ՝ մենք բավարար ժամանակ հատկացրել ենք այս խնդիրների քննարկմանը, և վստահ եմ, որ Հայաստանի կառավարությունը ճիշտ բանաձև ունի գոյություն ունեցող ձևաչափում բանակցությունների շարունակման համար», - նշեց Լայչակը։ Վերջին երեք տարում սա ԵԱՀԿ գործող նախագահի առաջին այցն է տարածաշրջան: Իսկ այս կարգավիճակում Միրոսլավ Լայչակը արդեն չորրորդ անգամ է հանդիպել արտգործնախարար Մնացականյանի հետ, և կողմերը հանդիպումները կառուցողական են որակում: Ահա, Երևան ժամանակ եվրոպացի բարձրաստիճան պաշտոնյան կրկին հարկ է համարում խոսել ղարաբաղյան կարգավորման ձևաչափի փոփոխության անթույլատրելիության մասին: Ու այս արձանագրումն արվում է նախօրեին Հայաստանի և Արցախի անվտանգության խորհուրդների համատեղ նիստում Նիկոլ Փաշինյանի կողմից արված արձանագրման ֆոնին, երբ նա վերահաստատեց տեսակետը, որ Արցախը պետք է ներգրավվի բանակցային գործընթացում: Փաշինյանի այս հայտարարությունը հնչեց Ալիևի հետ հանդիպումից առաջ և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների այն հորդորից հետո, թե անհրաժեշտ է զերծ մնալ հայտարարություններից ու գործողություններից, որոնք առանց մյուս կողմի համաձայնեցման պահանջում են ձևաչափի միակողմանի փոփոխություն: Երեկ ՀՀ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը Փաշինյան-Ալիև հնարավոր հանդիպման ժամկետներ չի նշել, միայն վերահաստատել է Հայաստանի հանձնառությունը՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության հովանու ներքո շարունակել հիմնահարցի բացառապես խաղաղ կարգավորումը։ «Մենք բազմիցս ենք ընդգծել, որ հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման արդյունավետ գործընթացի համար առանցքային նշանակություն ունի խաղաղության համար նպաստավոր մթնոլորտի ձևավորումը, ռիսկերի նվազեցման և միջադեպերի կանխարգելման մեխանիզմների ու վստահության ամրապնդման միջոցառումների ներդրումը, ինչպես դա ամրագրվել է Դուշանբեի հանդիպմանը, իսկ մինչ այդ՝ Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի գագաթնաժողովների շրջանակներում։ Այս դրույթները մինչ օրս շարունակում են մնալ առարկայական։ Այս օրերին Ադրբեջանի կողմից հարձակողական բնույթի լայնածավալ զորավարժությունների իրականացումը առանց համապատասխան ծանուցման, ոտնահարելով ԵԱՀԿ գործիքակազմով նախատեսված միջազգային պարտավորությունների պահանջները, չի նպաստում տարածաշրջանային անվտանգության և վստահության մթնոլորտի ամրապնդմանը», - երեկ ասել է Մնացականյանը։ Ի դեպ, ԵԱՀԿ գործող նախագահը նաև Սլովակիայի արտգործնախարարն է, և իր պաշտոնավարման ժամանակ Եվրամիության անդամ երկիր Սլովակիայից չեխական արտադրության մահաբեր զենք է ուղարկվել Բաքու՝ Իսրայելի տարածքով: Այսօր Լայչակը նշեց, որ հայաստանյան գործընկերները բարձրաձայնել են այս հարցը, եղել է ուսումնասիրություն, և Սլովակիայի կողմից սխալ չի հայտնաբերվել։ «Իսրայելի և Սլովակիայի միջև առանձին համաձայնագիր է եղել և առանձին փաստաթղթեր են եղել, որոնցում ամրագրված է եղել, որ վերջնական ստացողը Իսրայելն է: Մենք մի քանի անգամ քննարկել ենք այս հարցը՝ ներառյալ նախարար Մնացականյանի հետ: Կարծում եմ գործը փակ է», - ընդգծել է ԵԱՀԿ գործող նախագահը: «Մենք չենք ողջունում սպառազինությունների մրցավազքը տարածաշրջանում և բավական զգայուն ենք նման հարցերի հանդեպ, և շնորհակալ եմ իմ գործընկերոջը՝ Միրոսլավին, որ մենք կարողացել ենք ներգրավվել նման երկխոսության մեջ», նկատել է Մնացականյանը։ Պաշտոնական Երևանը, կրկին, երեկ վերահաստատել է, որ պատրաստ է շարունակել բանակցությունները: Միջազգային հանրությունը կողմնակից է ամեն ինչ թողնել այնպես, ինչպես կա, գոնե ձևաչափի հարցում: Պաշտոնական Երևանը թե ձևաչափի, թե կարգավորման սկզբունքների առնչությամբ, ակնհայտորեն ունի վերապահում: Ինչպես է պատկերացնում բանակցությունների հետագա ընթացքը հայկական կողմը, երբ դեռ սկզբունքների պարզաբանման կարիք կա՝ այնքան էլ հստակ չէ: Մի բան պարզ է, միջազգային հանրությունը, մեծ ուշադրությամբ է հետևում հակամարտության կարգավորման գործընթացին, և ըստ ամենայնի բանակցություններից կոնկրետ ակնկալիքներ կան, իսկ դա նշանակում է, որ հայկական կողմից ժամանակ ձգելու քաղաքականությունը կարող է չաշխատել: Թամար Բագրատունի