«Խաղաղասեր» Ալիև պլանն՝ Ադրբեջանում
«Հնարավո՞ր է արդյոք Ադրբեջանի բնակչությանը նախապատրաստել խաղաղության». այս թեմային է նվիրված եղել նախօրեին Բաքվում Ադրբեջանի քաղաքացիական հասարակության մի շարք ներկայացուցիչների մասնակցությամբ հրավիրված քննարկումը: Դրա կազմակերպիչը, ինչպես հայտնում է «Ազատություն» ռադիոկայանը, Բաքվում գործող «Հումանիտար հետազոտությունների կենտրոնն» էր, որի ղեկավար Ավազ Հասանովի խոսքով՝ Ադրբեջանի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները խաղաղության հաստատման թեմային որոշեցին վերադառնալ Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների` հունվարի 16-ին Փարիզում կայացած հանդիպումից հետո: Դրա ավարտին համատեղ հայտարարություն էր ընդունվել, որում կողմերը նշել էին երկու երկրների հասարակություններին խաղաղությանը նախապատրաստելու անհրաժեշտության մասին «Այդ հայտարարությունը տարածաշրջանային անվտանգության և կայուն զարգացման լուրջ ազդակ կարող է հանդիսանալ», - նշում էր Ավազ Հասանովը: «Ամենակարևորը՝ երկու երկրների բնակիչներին բացատրել խաղաղության հաստատման ընթացքում փոխզիջման կարևորությունը: Կողմերը չպետք է փոխզիջումն ընկալեն որպես իրենց պարտություն և դիմացինի հաղթանակ», - Բաքվում կազմակերպված քննարկման ժամանակ պնդում էր Հասանովը։ Քննարկման մասնակիցներից ևս մեկը` իրավապաշտպան Նովելա Ջաֆարօղլուն, կոչ է արել ադրբեջանական հասարակությանը խաղաղության նախապատրաստելու ընթացքում համագործակցել նաև պետական մարմինների հետ: Ջաֆարօղլուն, մասնավորաբար, առաջարկում էր, որպեսզի Ադրբեջանի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներն առաջիկայում հանդիպում կազմակերպեն երկրի արտաքին գործերի նախարարի հետ` քննարկելով ղարաբաղյան կարգավորման ընթացքը: «Երկու ժողովուրդներին խաղաղության նախապատրաստելու ճանապարհին ներքին երկխոսությունը ևս շատ կարևոր է», - նշում էր ադրբեջանցի իրավապաշտպանը: Ադրբեջանի մամուլի խորհրդի անդամ Ազեր Հասրեթի համոզմամբ՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման համար առանցքային նշանակություն ունի երկու ժողովուրդների շրջանում փոխադարձ ատելության մակարդակի նվազեցումը: «Խաղաղությունը պետք է բացատրվի երկու ժողովուրդներին: Առաջին հերթին, հարկավոր է նվազեցնել ատելության դրսևորումների թիվը», - ընդգծում էր ադրբեջանցի գործիչը: Ղարաբաղյան հակամարտության պատմության ընթացքում երկու տասնամյակից ավելի խաղաղասիրական գործընթացներ, այսպես կոչված՝ հաշտեցման փորձեր եղել են: Մի քանի ադրբեջանցիներ այցելում էին Հայաստան, շփվում հայերի հետ՝ միջազգային կոնֆերանսների ընթացքում, սակայն այդ մարդկանց Հայաստանի համար աշխատող լրտեսներ ներկայացրեցին, գցեցին բանտերը, ապա քշեցին երկրից: Իսկ տարիներ շարունակ Ադրբեջանում պետական մակարդակով հայատյացության քարոզ է իրականացվել: Հետևաբար՝ ի՞նչ խաղ է սկսել Ալիևը: Այդ ի՞նչ խաղաղասիրական պոռթկում է արթնացել: Կամ՝ ինչպե՞ս է պատրաստվում պետական մակարդակով երկու տասնամյակ հայերի նկատմամբ ատելություն սերմանացած Ալիևն իր ժողովրդին հայերի հետ հաշտության, խաղաղության նախապատրաստել: Մետաքսյա Շալունց