Պուտինն ու «հրացանակիրները»
Այսօր Մոսկվայում կայանալիք Լուկաշենկո-Պուտին՝ տետ-ա-տետ, ինչպես նաև ընդլայնված կազմով հանդիպումը ուղղակիորեն կապ ունի՝ Հայաստանի տեսանկյունից կարևոր՝ գազի գնի և ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի հարցերի մասով: Կապված այն բանից, թե ինչպես կընթանան ռուս-բելառուսական բանակցությունները, դրանք կարող են ազդեցություն ունենալ նաև հայ-ռուսական օրակարգի վրա: Իհարկե, Լուկաշենկոն հասավ նրան, որ ՀԱՊԿ մյուս երկրներն իրենց աջակցություն հայտնեցին Բելառուսի թեկնածուին՝ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի հարցում: Բայց Մոսկվան էլ իր ակնկալիքներն ունի: Մոսկվան Բելառուսին առաջ դրել 1999-ին ստորագրված ու այդպես էլ կյանքի չկոչված միութենական համաձայնագիրը և ուղղակի ասում է՝ եթե ցանկանում ես ՀԱՊԿ քարտուղարություն, գազի գնի իջեցում, ուրեմն կատարիր համաձայնագրի դրույթները` արժույթի նույնականացում, ինչին, բնականաբար, Լուկաշենկոն համաձայն չէ։ Եվ ահա, այս Պուտին-Լուկաշենկո հանդիպման մեկնարկին՝ Բատկան հայտարարում է՝ Ռուսաստանը այլևս Բելառուսի համար եղբայրական երկիր չէ՝ պարզապես գործընկեր է: Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն Ռուսաստանի հետ հարաբերություններին նվիրված խորհրդակցության ժամանակ նման հայտարարություն է արել: Հայտնի է, որ բելառուսական բյուջեի մի զգալի մասը կազմում է ռուսական նավթի վերավաճառքից առաջացած եկամուտը, իսկ այդ հարկային փոփոխությունների հետևանքով առաջիկա հինգ տարիներին, բելառուսական կողմի հաշվարկներով, Բելառուսը կարող է կորցնել շուրջ 10 միլիարդ դոլար: Պաշտոնական Մինսկը Մոսկվայից փոխհատուցում է պահանջում եկող տարվա համար շուրջ 300 միլիոն դոլար: Մոսկվան էլ ասում է, թե որևէ խոստում փոխհատուցման մասին Մինսկին չի տվել: Մինսկը հակառակն է պնդում: Լուկաշենկոն երեկ հայտարարել է, թե Սանկտ Պետերբուրգում դեկտեմբերի սկզբին այս մասին պայմանավորվել է Պուտինի հետ: Ռուս-բելառուսական բանակցություններում ֆինանսական տարաձայնությունները նորություն չեն: Մոսկվան էլ իր պայմանները կդնի Բատկայի առջև, ոչ միայն: Մոսկվան շատ նուրբ խաղ է առաջ տանում վերջին մի քանի ամիսներին: Ակնհայտորեն Մոսկվան նոր դաշնակիցներ գտնելու ճանապարհին է: Օրերս Պուտինը բարձր է գնահատել Ալիևի ներդրումը ՌԴ-ի և Ադրբեջանի միջև ռազմավարական գործընկերության ամրապնդման գործում: Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ծննդյան օրվա կապակցությամբ «ջերմորեն շնորհավորել է» իր ադրբեջանցի գործընկեր Իլհամ Ալիևին։ Կրեմլի մամուլի ծառայությունը հայտնում է, որ հեռախոսազրույցի ընթացքում քննարկվել են երկուստեք հետաքրքրություն ներկայացնող որոշ հարցեր։ Միաժամանակ, Պուտինը բարձր է գնահատել Ալիևի ներդրումը ՌԴ-ի և Ադրբեջանի միջև ռազմավարական գործընկերության ամրապնդման գործում՝ նրան իր երկրի շահերի պահպանման գործում՝ լավ առաջնորդ անվանելով: Ալիևի հավատարիմ ընկերը Լուկաշենկոն ևս շնորհավորել է Ալիևին՝ ծննդյան օրվա կապակցությամբ: Լուկաշենկոն նշել է, որ բարձր մակարդակի փոխըմբռնումն ու վստահությունը բելառուսա-ադրբեջանական հարաբերությունների առանձնահատկությունն են։ Պուտինն աշխատում է նաև Թուրքիայի ուղղությամբ: Տարվա կտրվածքով մի քանի հանդիպումները՝ երկու-երեք ամիսը մեկ շարունակվում են: Թուրքիայի նախագահ Թայիփ Էրդողանը մտադիր է առաջիկա օրերին այցելել Մոսկվա և հանդիպել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ`նրա հետ Սիրիայում տիրող իրավիճակը քննարկելու համար: Ռուսաստանն իր շուրջն է համախմբում գործընկերներին: Թե այս առանցքում, որ մակարդակում է Հայաստանը՝ ավելորդ է ասել: Եթե այլ երկրների հետ բանակցությունների օրակարգը հագեցած է տարբեր փոխշահավետ հարցերով, մենք Ռուսաստանից միայն ընկալում ենք ակնկալում՝ գազի գնի, ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի և այլ հարցերում: Մետաքսյա Շալունց