Հեղափոխության և հաղթանակի իմ մասնաբաժինը
Հայաստանում ստեղծված իրավիճակի ամենաբարդ խնդիրը հեղափոխության արժեքների և ձեռքբերումների իրացումն է: Նիկոլ Փաշինյանի՝ հանրահավաքում արած հայտարարությունը, թե իշխանության բացառիկ տերը հրապարակում հավաքված ժողովուրդն է, ենթադրում է, որ հրապարակում կանգնած յուրաքանչյուր մարդ փորձելու է ստանալ հեղափոխության հաղթանակի սեփական մասնաբաժինը: Այս խնդիրը կար նաև մինչ այդ, բայց հանրահավաքում վարչապետի այդօրինակ ոգևորիչ խոքսերը նոր լիցք են հաղորդելու բոլորին, ովքեր համոզմունք ունեն, որ հեղափոխությունը նաև իրենց հաղթանակն է, ուստի իրենք լիովին վաստակել են այդ հաղթանակի նյութականացման իրավունքը: Հաղթանակի նյութականացման վերաբերյալ պատկերացումները շատ տարբեր են. ոմանք կարծում են, որ իրենք անպայման արժանի աշխատանք կամ պաշտոնի բարձրացում պետք է ստանան, որոշներն էլ համոզված են, որ նախկինում իրենց հասցված վիրավորանքների ու զրկանքների համար անպայման պետք է հատուցում լինի: Այսինքն՝ եթե ես ուզում եմ աշխատել պետական ապարատում, անկախ նրանից՝ համապատասխան որակավորում, փորձ կամ գիտելիքներ ունեմ, անհապաղ պետք է նշանակում ստանամ, որովհետև աջակցել եմ հեղափոխությանը: Կամ էլ եթե որևէ չինովնիկ տասնյակ տարիներ առաջ նեղացրել է ինձ կամ էլ անօրինական ինչ-որ արարք է թույլ տվել կամ հայավարի ասած՝ վատություն է արել, այսօր անպայման պետք է խստագույնս պատասխպան տա՝ պետք է աշխատանքից հեռացվի, դատվի, սնանկանա մի խոսքով՝ պետք է հատուցի: Մարդկանց մի ստվար խումբ մտածում է, որ այս ամենը պետք է տեղի ունենա, որպեսզի վերականգնվի արդարությունը, հակառակ պարագայում իրենք ինչու են դուրս եկել փողոց, ինչու են հեղափոխություն արել: Եվ քանի որ արդարության նկատմամբ պատկերացումները տարբեր են, ոմանք փորձում են իրենք իրենց հաշիվ տալ և պարզել, թե իրենց պահանջած լուծումներն արդյոք համապատասխանո՞ւմ են օրենքի տառին: Բայց կան նաև մարդիկ, ովքեր համոզված են, որ իրենց պատկերացրած արդարությունն ավելի բարձր արժեք է, քան օրենքը: Ուստի իրենք իրավունք ունեն վարչապետից ու նրա թիմից պահանջել բացառություններ և անհատական լուծումներ՝ հատուկ իրենց համար, որովհետև իրենք վաստակած հեղափոխականներ են: Այս մտածողությունը կար նաև նախկին ռեժիմի ժամանակ, օրինակ՝ որոշ ՀՀԿ-ականներ կամ իշխանության մաս կազմող այլ ուժերի ներկայացուցիչներ կարող էին մտածել, որ եթե իշխանության ղեկին յուրայիններն են նստած, ուրեմն օրենքն իրենց համար չէ: Թե ինչ եղավ հետո, տեսանք բոլորս: Հեղափոխական զանգվածներին օրենքի դաշտ տեղափոխելը նոր կառավարության ամենալուրջ մարտահրավերն է: Տասնյակ տարիներով կուտակված խնդիրները երեք ամսում լուծելը իրատեսական չէ, անգամ այդ խնդիրները լսելը, դրանք դասակարգելը, օրինական պահանջը սուբյեկտիվ անձնական ամբիցիայից տարանջատելն արդեն իսկ լուրջ աշխատաքն է : Կառավարական ապարատն աշխատում է գերլարված՝ բոլոր ոլորտներում վարչապետին, նախարարներին ու մնացած պաշտոնյաներին ուղղված դիմումների տեղատարափ է սկսվել: Մարդկանց մոտ վաղուց կորած արդարության հույսն է արթնացել, բոլորն ուզում են լինել գնահատված, ուզում են, որ պետությունն իրենց լսի, գնահատի, հատուցի և այսպես շարունակ…. Ամենալուրջ մարտահրավերը բացառությունների գնալու գայթակղությունից զերծ մնալն է: Միակ ու ճշմարտացի լուծումը օրենքն է. հեղափոխությունը նյութականացնելու ցանկացած այլ ճանապարհ տանելու է փակուղի կամ նոր հեղափոխության: Եթե անգամ օրենքը այդքան էլ լավը չէ կամ էլ նույնիսկ շատ վատն է, միևնույնն է, այն պետք է սրբորեն պահել՝ զուգահեռաբար նաև մտածել փոխելու, ավելի արդյունավետ համակարգ ներդնելու մասին: Կառավարությունը պետք է հրապարակին բացատրի այս իրողությունները: Այլ հարց, թե հրապարակը, հասարակությունն ընդհանրապես պատրա՞ստ է ապրել օրենքի պահանջներով: Այս հարցի դրական կամ բացասական պատասխանը յուրաքանչյուրս պետք է պատկերացնենք նախ մեր անձի, ապա միայն դիմացինի վրա: Եթե ստացվի, ուրեմն հեղափոխության մեր մասնաբաժին հաղթանակը կստանանք բոլորս: Կարինե Սարիբեկյան