Բոնուս Փաշինյանին՝ մեկնումից առաջ
Երեկ Եվրախորհրդարանը ձայների գերակշիռ մեծամասնությամբ հավանություն տվեց ԵՄ-Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության համաձայնագրին ու հարաբերությունների մասին բանաձևին, որը կոչ է անում Բրյուսելին՝ աջակցել Հայաստանում սկսված ժողովրդավարական բարեփոխումներին, ընդարձակել համագործակցությունը Փաշինյանի կառավարության հետ և օգնել, որ նոր իշխանությունը իրականություն դարձնի հայաստանցիների ակնկալիքներն ու պահանջները: Ավելի վաղ, հուլիսի 2-ին փաստաթղթերի քննարկման ժամանակ ԵՄ արտգործնախարար Ֆեդերիկա Մոգերինին ընդգծել էր՝ համագործակցության նոր համաձայնագիրը պատմական փաստաթուղթ է և կենսական նշանակություն ունի Հայաստանի զարգացման համար: «Սա համագործակցություն է ոչ թե ինչ-որ մեկի դեմ, այլ հանուն, և առաջին հերթին հանուն մեր՝ Հայաստանի ու Եվրամիության քաղաքացիների, նրանց համար տնտեսական զարգացման, աշխատատեղերի ստեղծման, առավել լավ ու ամուր ժողովրդավարության: Սա համագործակցություն է, որը թույլ կտա հասնել վերջին ամիսներին հայ ժողովրդի կողմից բարձրաձայնված պահանջներին»,- ասել է Ֆեդերիկա Մոգերինին: Եվրամիության արտաքին քաղաքականության հարցերով բարձրագույն հանձնակատարը նաև տեղեկացրել է՝ անցած ամիս առաջին հանդիպումն է ունեցել Հայաստանի արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանի հետ, հանդիպումն անցել է շատ ջերմ: «Մթնոլորտը չէր կարող լինել ավելի դրական, բարեկամական ու կառուցողական»,- պատմել է Մոգերինին, հավելելով․ «Հայաստանի նոր արտգործնախարարը ներկայացրեց իրենց բարեփոխումների շատ հավակնոտ օրակարգն ու արդեն իսկ կատարված քայլերը կոռուպցիայի դեմ, և մենք պատրաստ ենք հնարավորինս ընդարձակ աջակցություն տրամադրել նրանց»: «Եվրամիությունն առաջիկա 4 տարիներին 160 միլիոն եվրո կներդնի Հայաստանում՝ աջակցելու մի շարք ոլորտներում բարեփոխումների իրականացմանը՝ սկսած գործարար միջավայրի բարելավումից մինչև էներգետիկ ոլորտի արդյունավետության բարձրացում: Եվ մենք պատրաստ ենք օգտագործել նաև մեր նոր ինվեստիցիոն ծրագիրը՝ խթանելու մասնավոր ներդրումները Հայաստանի տնտեսության համար ռազմավարական նշանակություն ունեցող ճյուղերում», ասել է Ֆեդերիկա Մոգերինին: Նրա պնդմամբ՝ շատ կարևոր է աջակցել հատկապես Հայաստանում սպասվող արտահերթ ընտրություններին: «Դրանք պետք է հաշվի առնեն ԵԱՀԿ ԺՀՄԻԳ-ի հանձնարարականներն ու վայելեն ժողովրդի վստահությունը»,- հայտարարել է Եվրամիության արտգործնախարարը՝ եվրոպացի պատգմավորներին կոչ անելով աջակցել Հայաստանին փորձագիտական խորհուրդներով ու դիտորդական առաքելությամբ: Մոգերինիից բացի ելույթ են ունեցել նաև շուրջ երկու տասնյակ եվրոպացի պատգամավորներ: Բոլորն էլ անխտիր ողջունում էին Հայաստանի նոր կառավարությանն ու ժողովրդին՝ անցնում իշխանափոխության համար: «Ամիսներ առաջ ես էլ չէի հավատում Փաշինյանի հաջողությանը»,- խոստովանել է Հայաստանի հարցով համազեկուցող Լասլո Տոկեշը, հավելելով․ «Այսօր, սակայն, անկախության հռչակումից շուրջ երեք տասնամյակ անց, Հայաստանի պատմության մեջ նոր էջ է սկսվել, և մենք պետք է նրանց կողքին լինենք ու աջակցենք՝ նոր համաձայնագրի հիման վրա»: Հիշեցնենք, որ ԵՄ-Հայաստան նոր՝ Համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության համաձայնագիրը ստորագրվեց անցած տարվա նոյեմբերին՝ Ասոցացման համաձայնագրի փոխարեն, որը տապալվել էր Եվրասիական տնտեսական միություն մտնելու՝ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի որոշումից հետո: Փաստաթուղթը նախատեսում է արտոնյալ պայմաններ տրամադրել հայաստանցի գործարարներին Եվրոպայի հարուստ ու ապահովված շուկայում, աջակցել Հայաստանի հետ քաղաքական երկխոսությանը, կոռուպցիայի դեմ պայքարին, ժողովրդավարության ամրապնդմանն ու քաղաքացիական հասարակության ակտիվացմանը: «Հայաստանի ժողովուրդն իր ձեռքն առավ իր ճակատագիրը, ժամանակն է, որ մենք էլ մեր հանձնառությունները կատարենք»,- հայտարարել է բրիտանացի պատգամավոր Սայադ Քարիմը: «Շատ կարևոր է, որ հիմա մենք հնարավորինս ընդարձակ աջակցություն ցուցաբերենք հայաստանցիներին, որոնք գործելով իրենց սեփական օրենքների համաձայն և չխախտելով Սահմանադրության տառն անգամ, ցույց տվեցին աշխարհին, թե ինչպիսին են ուզում տեսնել իրենց ապագան: Այս համաձայնագրով մենք հնարավորություն ունենք աջակցել, որ նրանց ցանկություններն ու նպատակներն իրականություն դառնան, և ես շատ ուրախ եմ լսել, որ Եվրամիության կառավարությունն էլ, ի դեմս արտգործնախարար Մոգերինիի, պատրաստ է անել ամեն հնարավորը՝ աջակցելու Հայաստանին»,- նաև ասել է պատգամավորը: Ակնկալվում է, որ հաջորդ շաբաթ՝ հուլիսի 10-11-ը, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր առաջին այցը կկատարի Բրյուսել, որտեղ նախատեսված են հանդիպումներ Եվրամիության բարձրաստիճան պաշտոնյաների ու ՆԱՏՕ-ի ներկայացուցիչների հետ: Այսպես, ԵՄ-ն ողջունում է Հայաստանում իրականացվող բարեփոխումները և առաջիկա 4 տարվա համար Հայաստանին կհատկացնի 160 մլն եվրո գումար: ԵՄ-ն վստահեցնում է, որ պատրաստ են ակտիվացնել մասնավոր ներդրումները Հայաստանի տնտեսության համար կարևոր ռազմավարական ոլորտներում: Հայաստանի և ԵՄ-ի անցած ճանապարհն ի վերջո արդյունք ունեցավ՝ ստորագրվեց համաձայնագիրը, և այն պատահական չէ, որ բնորոշվում որպես «պատմական»: Այժմ Բրյուսելում սպասում են Փաշինյանին, և այդ այցից առաջ, կարծես, ԵՄ-ն տվեց բոնուսները: Պատահական չէին Մոգերինիի հետևյալ խոսքերը՝ «Սա գործընկերություն է, որը կարող է օգնել առաջ տանելու հայ ժողովրդի առաջ քաշած պահանջները, այդ թվում վերջին ամիսներին» Ի դեպ, երեկ Եվրոպական խորհրդարանն ընդունել է Եվրամիություն - Ադրբեջան նոր գործարքի նախապայմանների ցանկը. դրանում տեղ գտած պահանջներից մեկն էլ Ադրբեջանի բոլոր քաղբանտարկյալների և խղճի բանտարկյալների ազատ արձակումն է: Նոր գործարքը ենթադրում է հիմնարար ազատությունների ապահովում, ինչպես նաև պայքար կոռուպցիայի, փողերի լվացման, հարկերից խուսափելու դեմ: «Թուրան» գործակալությունը՝ վկայակոչելով Եվրամիության օրենսդիր մարմնի հաղորդագրությանը, հայտնում էր, որ Եվրոպական համայնքի հիմնարար արժեքների և իրավունքների նկատմամբ հարգանքի ապահովումը Եվրամիության և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների խորացման պայմաններից մեկն է, հայտարարել են եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորները: Ներկայումս Եվրամիության և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունները կարգավորվում են 1999թ. կնքված գործընկերության և համագործակցության միջև համաձայնագրով. նոր փաստաթղթի շուրջ բանակցությունները մեկնարկել են 2017թ. փետրվարին: Մետաքսյա Շալունց