Ո՞վ է Ասադին տապալած սիրիացի զինյալների առաջնորդը

Աբու Մուհամմադ ալ-Ջոլանին տարիներ շարունակ Սիրիայում զինյալների համեմատաբար ոչ այդքան հայտնի առաջնորդ էր: Սակայն, 42-ամյա տղամարդը նշանավորվեց՝ գլխավորելով ապշեցուցիչ ռազմական հարձակումը, որն էլ տապալեց Սիրիայի երկարամյա նախագահ Բաշար ալ-Ասադին, գրում է «Ազատությունը»:

Երբ դեկտեմբերի 8-ին Ջոլանին հեռուստատեսային ուղերձում հայտարարեց «Դամասկոսի գրավման մասին», կիրառեց ոչ թե իր մարտական անունը, այլ իսկակաը՝ Ահմեդ ալ-Շարաա, քայլ, որ ևս ընգծում է նրա արագ վերելքի հանգամանքը։

ԱՄՆ-ի կողմից ահաբեկչական խմբավորում համարվող «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ի ղեկավար Ջոլանին երկար ժամանակ փորձել է փոխել իր հանրային իմիջը: Նա հրապարակայնորեն հրաժարվել է «Ալ-Քաիդա»-ի հետ իր կապերից և փորձել իրեն ներկայացնել որպես պրագմատիկ և հանդուրժող առաջնորդ:

Թե որքանով է նրան հաջողվել այդ փոխակերպումը, կերևա մոտ ժամանակներս, քանի որ Ջոլանին, ում գլխի համար 10 միլիոն դոլար պարգև էր սահմանվել, և նրա ղեկավարած խմբավորումը պատրաստվում են մեծ դերակատարում ունենալ հետ-Ասադյան Սիրիայում:

«Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ը զինյալ իսլամիստական խմբավորում է, որը ձգտում է Սիրիայում ստեղծել իսլամական օրենքներով ղեկավարվող պետություն: Այս խմբավորումը դաշնակից է մի քանի փոքր զինյալ իսլամիստական խմբավորումների, որոնցից մի քանիսը Եվրոպայից և Կենտրոնական Ասիայից եկած օտարերկրյա զինյալներից են կազմված:

Ովքե՞ր են Սիրիայում տարածքներ գրավող զինյալները
Վաշինգտոնի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Աարոն Զելինը «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ի անդամներին բնութագրում է որպես «քաղաքական ջիհադիստներ»։

«Ջոլանին և «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ն ավելի պրագմատիկ են քաղաքականության հարցում. նրանք գտնվում են ավանդական քաղաքական իսլամիստների և այսպես կոչված՝ «գլոբալ» ջիհադիստների՝ «Ալ-Քաիդայի» և «Իսլամական պետություն» ծայրահեղական խմբավորման անդամների միջև», - հավելել է նա։

«Խորամանկ» Ջոլանին
Ջոլանին ծնվել է 1982 թվականին Սաուդյան Արաբիայում՝ սիրիացիների ընտանիքում, ովքեր եկել էին Իսրայելի կողմից օկուպացված Գոլանի բարձունքների շրջանից:

Նրա մարտական գործունեության առաջին տարիները մշուշոտ են։ Ենթադրվում է, որ նա միացել է Իրաքում գործող «Ալ-Քաիդա»-ին» 2003թ.՝ ԱՄՆ-ի ներխուժումից հետո:

2012-ին Ջոլանին հիմնել է «Ջաբհաթ ալ-Նուսրան» կամ «Նուսրայի ճակատը», որը «Ալ-Քաիդա»-ի» սիրիական ճյուղ էր հանդիսանում: Ստեղծվելով Սիրիայի հյուսիս-արևմտյան Իդլիբ նահանգում՝ այն հետագայում մի քանի անգամ փոխեց իր անունը և հեռացավ «Ալ-Քաիդա»-ից»: 2017-ին այն միավորվեց այլ ընդդիմադիր խմբավորումների հետ՝ ստեղծելով «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ը:

Ջոլանին ժամանակին չալմա էր հագնում, երկար մորուք պահում ու զինվորական համազգեստ կրում: Բայց, նա հրաժարվում էր կրել զինյալների առաջնորդի տարբերանշանով հագուստը՝ նախընտրելով հագնել բաճկոններ (բլեյզերներ), սափրվել և հարցազրույցներ տալ արևմտյան լրատվամիջոցներին:

«Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ի ղեկավարը «խորամանկ է և ձգտում է հասնել իշխանության և ամրապնդել այն իր և իր կազմակերպության համար», - ասում է իրանական պրոքսիների և շիա զինյալների հարցերով փորձագետ Ֆիլիպ Սմիթը:

Չնայած Ջոլանիի կերպարանափոխությանը և իրեն որպես պրագմատիկ և չափավոր գործիչ ներկայացնելու փորձերին, մտահոգությունները կապված նրա և նրա խմբի կողմից իրավունքների ենթադրյալ ոտնահարումների, ահաբեկչական խմբերի հետ կապերի վերաբերյալ մտահոգությունները մնում են։

2013 թվականին Ջոլանիին ահաբեկիչ ճանաչելու մասին հայտարարության մեջ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը վկայակոչեց Ջոլանիի «Նուսրայի ճակատ»-ի մահապարտների կողմից իրականացված պայթյունները, հայտարարելով, որ նրա խմբի «բռնի, աղանդավորական տեսլականը» հակասում է Սիրիայի հասարակության նկրտումներին:


«Ծայրահեղականությունն ու ահաբեկչական գաղափարախոսությունը տեղ չունեն հետ-Ասադյան Սիրիայում»,- ասված էր հայտարարության մեջ։

2017-ին Սիրիայում ԱՄՆ դեսպանատունը X սոցիալական ցանցում գրեց, որ Վաշինգտոնը «հանձնառու է մնում» «Ալ-Քաիդա»-ի» սիրիական ցանցի բարձրաստիճան ներկայացուցիչներին, այդ թվում՝ Ջոլանիին, «արդարադատության» ենթարկելուն:

«Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ի առաջնային նպատակն էր տապալել Ասադի կառավարությունը, սակայն նրանց երկրորդական նպատակն է «կառուցել հաստատություններ, որոնք շահավետ և օգտակար կլինեն սիրիացիների համար», - ասում է Վաշինգտոնի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Աարոն Զելինը, - «Նրանք ակնհայտորեն դա անելու փորձ ունեցել են Իդլիբում»։

Բայց նույնիսկ եթե Ջոլանին և «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ»-ը պահպանեն հանդուրժողականության և ներառականության իրենց խոստումները, ահաբեկչական կազմակերպությունների ցուցակից նրանց հեռացնելը կարող է տարիներ տևել, հավելել է Աարոն Զելինը:

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում։

դիտվել է 864 անգամ
Լրահոս
Քանի դեպք է գրանցվել ՀՀ ԶՈւ համակարգում 2024-ին Հալեպի օդանավակայանը կվերսկսի աշխատանքները Իրավիճակի սրման միտումներ են նկատվում Բալկաններում. քաղաքական վերլուծաբան Բախվել են «Lada Priora»-ն և տրակտորը․ վերջինը հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս Ապօրինի պահվող հայ ռազմագերիները պետք է ազատ արձակվեն․ Տորոնտոյի հայ երիտասարդների ակցիան Որոշ երեխաների համար իրականությունը պայմանավորված է պատերազմներով․ 8-ամյա Հրաչյան՝ ՄԻ խորհրդում Առավելագույնը 2026 թվականի հունվարից Եվրաջասթում Հայաստանը կունենա դատախազ 16 մարդ է զոհվել ԱՄՆ մի քանի նահանգների պատուհասած փոթորիկի և տորնադոյի հետևանքով Ռուսաստանի, Բելառուսի և Տաջիկստանի նախագահները հեռախոսազրույց են ունեցել Ալիևի հետ Խայտառակություն, Տավուշի մարզի 76 հանրակրթական դպրոցներից 18-ը տնօրեն չունի. Ոսկան Սարգսյան Եթե ընտրել եք միջակության և խեղճության ճանապարհը, ոչ ոք ձեզ չի փրկելու դրանից. Հովհաննես Ավետիսյան Ուկրաինան չպետք է զայրացներ մեկին, ով իրենից շատ ավելի մեծ է․ Թրամփ 90 տարվա ընթացքում ձմռան միջին ջերմաստիճանը Հայաստանում բարձրացել է 1․7°C-ով Գերագույն հոգևոր խորհրդի ժողովն ավարտվեց․ Քննարկման առանցքում Հայաստանի ու հայ ժողովրդի առջև ծառացած մարտահրավերներն էին Մարկ Քարնին պաշտոնապես ստանձնել է Կանադայի վարչապետի պաշտոնը Լաթաքիայում պայթյունի հետևանքով կան զոհեր և վիրավորներ Իտալիան զորքեր չի ուղարկի Ուկրաինա Պետական կառույցների անկարողություն (импотенция). Անուշ Պողոսյան Այս համաձայնությամբ՝ Հայաստանն ու Ադրբեջանը նպաստում են Կովկասի կայունությանն ու բարգվաճմանը Փաշինյանն Ադրբեջանի աջակցությունը ընտրություններում ստանալու համար դեռ պայմաններ ունի կատարելու․ ադրբեջանագետ ԶԼՄ-ները բացահայտել են՝ ինչ է խնդրել Ուկրաինան Իտալիայից և Ֆրանսիայից Պատմության մեջ առաջին անգամ լուսանկարվել է արեգակի խավարում՝ դիտված լուսնի մակերևույթից. Ազիզյան Ադրբեջանը բողոք է ուղարկել Եվրախորհրդարան՝ հայ գերիներին ազատելու պահանջի բանաձևի պատճառով Մտադիր ենք շարունակել աշխատանքը՝ Ուկրաինայում սահմանելու անվտանգության արդյունավետ երաշխիքներ, սակայն չենք մասնակցի ռազմшկան առաքելnւթյանը. Իտալիայի վարչապետ Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև բանակցություններն անհնար են առանց փոխադարձ զիջումների․ ԱՄՆ պետքարտուղար
Ամենաընթերցվածները
Շուտով
Մարտի 14-ին, ժամը 13:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Նարինե Դիլբարյանը Մարտի 14-ին, ժամը 15:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Հենրիխ Դանիելյանը Մարտի 14-ին, ժամը 14:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Ձյունիկ Աղաջանյանը Մարտի 14-ին, ժամը 12:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Վոլոդյա Հովհաննիսյանը Մարտի 13-ին, ժամը 16:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Հովհաննես Իշխանյանը Մարտի 13-ին, ժամը 15:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Արթուր Մարտիրոսյանը Մարտի 13-ին, ժամը 13:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Նաիրա Զոհրաբյանը Մարտի 13-ին, ժամը 12:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Հայկ Այվազյանը Մարտի 13-ին, ժամը 11:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Դավիթ Ջամալյանը Մարտի 12-ին, ժամը 14:00-ին Հայելի ակումբի հյուրն է Թաթուլ Պետրոսյանը
Հետևեք մեզ Viber-ում https://cutt.ly/5wn8sJBS
Hayeli.am